لەگەڵ ئەوەی یەكەم زانای دانانی بەرنامەی كۆمپیوتەری (ئانا لوفلیس)، ئافرەتێكی ئینگلیز بوو، یەكەم كۆمپیوتەر لەسەر بنەمای بیردۆزەكەی ئەو لە ساڵی 1940 دروستکراوە، بەڵام ئافرەتان ئێستا لەو بوارەدا لە دواوەن.40%ی ئەو ئافرەتانەی بڕوانامەیان لە بواری كۆمپیوتەر وتەكنەلۆجیا هەبوو لە ئەوروپا و ئەمریكا بوون، بەڵام ئێستا لە كیشوەرەكانی تر زیادیان كردوەو لەو …
درێژە ...توندوتیژی و ترسی بوونەوە بەدایک
خەرمان عبدالکریمدەستدرێژی لەدایک بوون یان توندوتیژی لەدایک بوون بریتییە لە پشتگوێخستن، ئازاردانی جەستەیی یان بێڕێزیکردن بە ژنی دووگیان لە کاتی منداڵبووندا. ئەم چارەسەرە پێشێلکردنی مافەکانی ژنانە، و لە ئەنجامدا ژنان لە داهاتوودا خۆیان لە داوای چاودێری پزیشکی پێش لەدایکبوون بەدوور بگرن، دەستدرێژیکردنە سەر منداڵبوون یەکێکە لە جۆرەکانی توندوتیژی دژی ژنان.ڕێکخراوی …
درێژە ...ڕۆڵی میدیا لە بڵاوکردنەوەی هۆشیاریی و بنیادی دروستی کۆمەڵگە
د. هەتاو حمەصالح حسێن میدیا بە هەموو جۆرەکانیەوە ڕۆڵی سەرەکی دەگێڕێت لە داڕشتنی هۆشیاری کۆمەڵایەتی لە نێوان تاکەکانی کۆمەڵگەدا، جا پەیامەکە ئەرێنی بێت یان نەرێنی. دەبێت بزانین میدیا چەکێکی دوو تیغە، یان دەبێتەهۆی بەهێزکردن و چەسپاندنی بەها و داب و نەریتە دروستەکان، یان دەبێتەهۆی لەناوبردنی هەموو بەها و مرۆیی و …
درێژە ...ئامارەکان دەدوێن (3)
لەبارەی توندوتیژییەوە.. بەپێی ڕاپۆرتێکی (UNODC) و (UN Women) لە ساڵى ٢٠٢٢ دا ٨٩٠٠٠ ئافرەت بێ پاساو کوژراون لەسەر ئاستى جیهان، کە ئەمە بەرزترین ژمارەیە لە ٢٠ ساڵى رابردودا، ئاماژە دراوە بەوەى ژمارەى تاوانى کوشتن کەمبۆتەوە بە گشتى، بەڵام کوشتنى ژنان زیادى کردوە، ٥٥% ئەو کوشتنانە کە دەکاتە (٤٨٨٠٠) ئافرەتی کوژراو، …
درێژە ...دوو فتواى هاوچەرخ بۆ بنبڕکردنى توندوتیژى ئابورى دژى ئافرەتان
بەیان نورییەکێک لە جۆرە هەرە باوەکانى توندوتیژى دژى ئافرەتان، توندوتیژى ئابوورییە، کە لە سەرتاسەرى جیهاندا باوە. ئەم جۆرە توندوتیژییە جیاوازییەکى کەمى هەیە لە نێوان وڵاتێک بۆ وڵاتێکى تر، گەلێک بۆ گەلێکى تر، شوێنکەوتوانى ئاینێک بۆ ئاینێکى تر، بەڵام سەرجەمیان لە کۆمەڵێک کردەدا کۆئەبێتەوە کە بریتین لە:-١- کارکردن و بەدەستهێنانى داهات …
درێژە ...ئامارەکان دەدوێن (2)
توندوتیژى لە ڕێگەى تەکنەلۆژیاوە یەکێکە لە جۆرە تازەکانى توندوتیژى، لەگەڵ نەبوونى زانیارى تەواو لەسەرى، بەڵام لە هەندێک شوێن هەندێک زانیارى هەیە لەوانە:-لە هەر (١٠) ئافرەتێکى دانیشتوى یەکیتى ئەوروپا توشى گێچەڵى سێکسى ئەلکترۆنى بووە لە تەمەنى ١٥ ساڵیەوە.لە وڵاتە عەرەبیەکان ئاماژە هەیە کە لە ٦٠%ى ئافرەتانى بەکارهێنەرى ئینتەرنێت رووبەڕوى توندوتیژى بونەتەوە …
درێژە ...هەڵەبجە خاوەنی چییەو چی پێویستە
ڕۆشنا صاڵح بامۆكیهەڵەبجە شارێکی مێژووجوانی، ئایینپەروەری، خاوەن هەڵوست و نیشتیمان ویست و فرە ڕەنگ و؛ کۆمەڵایەتی میوان دۆست و خانەدانە، کە بەهۆی هەڵکەوتەی جوگرافی و ڕۆشنفیکری و بەهەڵوێستی، دانیشتوانەکەیەوە زۆر کات و لە زۆر سەردەمی جیادا قوربانی داوە و چەندین جار هێرشی کراوەتە سەر، بەڵام وەک پۆڵا بەهێز و خاوەن …
درێژە ...ڕۆڵی خێزان لەڕێگری کردنی توندووتیژی
گوڵاڵە عبدالعزیزخێزان یەکەیەکی کۆمەڵایەتی سەرەکیە لەدرووست بونی کۆمەڵگە کە پێک دێت لە دایک وباوک و منداڵ وهەندێ جار باپیرو داپیر، باوک ودایک هەڵسوڕێنەری خێزانن ئەرکی سەرەکیان پەروەردەو پێگەیاندنی منداڵە، خێزان یەکەم دامەزراوەی کۆمەڵایەتیە کەتێیدا مرۆڤ فێری زمان وداب و نەریت و کەلتورو ئاین وهەڵسوکەوت و؛ بەها باڵاکان ویاساوڕێساکان دەبێت، هەروەها …
درێژە ...ئامارەکان دەدوێن (1)
لەگەڵ ئەوەى تەنها ٧ ساڵ ماوە بۆ جێبەجێکردنى ١٧ ئامانجەکەى گەشەپێدانى بەردەوام، واتە تاساڵی (٢٠٣٠)، تا ئێستا ئامانجى پێنجەم کە کار دەکات بۆ یەکسانى نێوان هەردوو ڕەگەز ٤.١٥ %ى کەوتۆتە سەر رێڕەوى راستەقینەى خۆى,٥.٦١%لە دوورییەکى مامناوەندایە. ١.٢٣ %زۆر دوورە لە ئامانجى ٢٠٣٠ .لە هەندێک بواردا زۆر زۆر هێواشە، ئەگەر بەو …
درێژە ...توندوتیژى دژى ژنان و كاریگهرى لهسهر كۆمهڵگه
بههار عبدالرحمن محمدتوندوتیژی دژی ژنان کێشەیەکی قوڵى مێژوویی کۆمەڵایەتی جددییە لە سەرانسەری جیهاندا كه شایەنی سەرنج و لێکۆڵینەوەیە، بەو پێیەی ئەم دیاردەیە تەنیا بە زیانی تاکەکەسی بۆ ژنان سنووردار نییە، بەڵکو کاریگەرییەکانی بۆ کۆی کۆمەڵگا درێژدەبێتەوە.توندوتیژی هەر کردارێک یان ڕەفتارێک کە ببێتە هۆی زیانگەیاندن بە ژنان جەستەیی یان دەروونی، یان …
درێژە ...