چوارشەممە , حوزه‌یران 18 2025

تەندروستى

چاره‌سه‌ری قڵیشانی پێیه‌كان

ئا: په‌ریخان عيزه‌تبۆ ئه‌و خانمانه‌ى كه‌ كیشه‌ى قڵیشانی پێیه‌كانیان هه‌یه،‌ به‌تایبه‌ت پاژنه‌ی پێ، ئه‌م چاره‌سه‌ره‌ تاقیبكه‌ره‌وه‌و سودی باشی لێده‌بینیت.سه‌ره‌تا پێیەکانت جوان بە ئاوی گەرم و سابون بشۆ، دواتر وشیان بکه‌ره‌وه‌، و به‌ زە یتی زەیتون یان زەیتی گوێزی هندی جوان چەوریان بكه‌، پاشان به‌جوانى پێیه‌كانت مه‌ساج بكه‌و گۆرەوی لە پێ …

درێژە ...

ئاوی سپی چاو چیە

د. تارا محمود حسنواتە لێڵ بوون یاخود سپیبوونەوەی هاوێنەی چاو، کە لە ڕێگەی ئەو هاوێنەوە وێنە ئەگەوازرێتەوە بۆ تۆری چاو، بە لێڵ بوونی ئەم هاوێنەیە وێنەش بەلێڵی ئەگوازرێتەوە ناو چاو بەپێی قۆناغی لێڵ بوونەکەی کاریگەری لەسەر بینین ئەکات.هۆکارەکانی..لێڵ بوونی هاوێنە بریتین لە تەمەن کە بەربڵاوترین هۆکارە، هۆکارەکانی تری وەک بەرکەوتنی …

درێژە ...

كەمی ڕێژەی ئاسن و كاریگەری لەسەر جەستە

و: نێرگز شخ محی الدینكەمی ڕێژەی ئاسن لەلەشدا كاتێك دەردەكەوێت كە خەزێنەی لەش لە ئاسن كەم دەبێتەوە و ناتوانێت پاڵپشتی خڕۆكە سورەكانی خوێن بكات. بەشنەكردنی ڕێژەی پێویستی ئاسن، جوان هەڵنەمژینی ئاسن، خوێنبەربوون، لەدەستچوونی ئاسن لە ڕێگەی میزەوە هۆكارن بۆ كەمبوونەوەی ڕێژەی ئاسن لە ناو خەزێنەی ئاسنی جەستە.مرۆڤێكی كێش 70كگم ڕێژەی …

درێژە ...

ماسی و نەخۆشییەكانی

ئایا مەترسیدارە بۆ مرۆڤد. نسرین محی الدین عبدالرحمن، پرۆفیسۆری یاریدەدەر لە بواری سامانی ماسی، زانکۆیسلێمانی/ کۆلیجی زانستە کشتوکالییەکان/ بەشی زانستی ئاژەل ماسی یەكێكە لەو خۆراكانە كە لە جیهانی زانستدا لە ریزی خۆراكی تەندروستی دادەنرێت، بەڵام ماسی وەك هەر ئاژەڵێكی تر توشی نەخۆشی دەبێت، بەڵام بەهۆی فسیۆلۆژی و تایبەتمەندی ژیانی ماسی …

درێژە ...

سحری ڕێ ڕۆشتن

د. هێرۆ محمدوتەكەی هیپۆكراتت بیستووە كە دەڵێت: “ڕێڕۆشتن باشترین دەرمانی مرۆڤە”ڕێڕۆشتن بەیەكەوە لەگەڵا خەوی باش خواردنی تەندروست، یارمەتیدەرێكی باشن تا پێویستت بە پزیشك نەبێت:لانی كەم 15-20خولەك ڕێڕۆشتن لەڕۆژێكدا نەك تەنها ڕواڵەتت باش ئەكات، بەڵكو تەندروستیشت باش ئەكات. تاكە كردەیەكە سود بەهەموو لەش و مێشك ئەگەیەنێت سەرەڕای بێ خەرجی و كەم …

درێژە ...

تەنگەژەی هەواڵەکراو (هیستریا)

ئا: ژیان حەمە مستەفا، توێژەری دەرونی و راهێنەری متمانە پێکراوی سە نتەری جیهانی کەنەدی وشەی هیستریا لە (hysteria) یۆنانیەوە وەرگیراوە، كە بەمانای منداڵدانی ئافرەت دێت، چونکە لە کۆندا لە سەردەمی ناوەڕاست تاوەکو کۆتایی سەدەی ١٨ و سەرەتای سەدەی ١٩ لەو بڕوایەدابوون ئەم نەخۆشیە تەنها ئافرەتان توشیدەبن و بە هاوسەرگیری کردن …

درێژە ...

پاراسیتامۆل Paracetamol

لاڤان ئیدریسى. ده‌رمانسازپاراسیتامۆل ئه‌و ده‌رمانه‌ى زۆربه‌ى خه‌ڵك پێى ئاشنان و كه‌م تا زۆر به‌كارهێنانه‌كه‌شی ده‌زانن، پاراسیتامۆل ناوه‌ زانستیه‌كه‌ى (Acetaminophen)، كه‌چه‌ندین ناوى بازرگانیشی هه‌یه‌ وه‌ك (پانادۆل، پارازار، پاراستۆل، چه‌ندانى تر…..ئه‌م ده‌رمانه‌ به‌شێوه‌یه‌كى گشتى بۆ كه‌مكردنه‌وه‌ى ئازارو تا به‌كارده‌هێنرێت، پڕ فرۆشترینه‌.وه‌ هه‌روه‌ها له‌گه‌ل ده‌رمانى تردا ئه‌توانرێت بۆ چاره‌سه‌ركردنى سه‌رما بوون و په‌تاى …

درێژە ...

ئه‌لف بێى بڕیارى دایكایه‌تى

د. هیرۆ مه‌حمود حه‌سه‌نپزیشكى ژنان و مناڵبوون بڕیارى خستنه‌وه‌ى منالأ لاى هه‌ر خانمێك به‌به‌ڵێن نامه‌ى دڵنیایى دائه‌نرێت، چونكه‌ ماناى وایه‌ سه‌قامگیرى ئه‌وێت له‌چوارچێوه‌ى ئه‌و خێزانه‌دا گه‌ر هاوسه‌ره‌كه‌شى وه‌ك پێویست نه‌بێت.خستنه‌وه‌ى منالأ ده‌ربڕینى هه‌ستى خۆشه‌ویستى و متمانه‌و به‌رده‌وامیه‌ له‌گه‌لأ هاوسه‌ره‌كه‌یدا، چونكه‌ بوونى منالأ ماناى وایه‌ كه‌ لایه‌نى به‌رامبه‌ر به‌رگه‌گره‌و هه‌وڵًى چاك …

درێژە ...

صه‌وه‌فانى ئه‌ژنۆ هۆكارو چاره‌سه‌ره‌كانى

و: نێرگز شێخ محى الدینپێشووتر هۆكاره‌كان و دیاریكردنى بارى نه‌خۆشیه‌كه‌و چاره‌سه‌رییه‌كانى هه‌وكردنى جومگه‌ (صه‌وه‌فان)مان، خسته‌ڕوو به‌هۆى زۆرى و به‌ربڵاوى (صه‌وه‌فانى ئه‌ژنۆ)وه‌ به‌پێویستمان زانى درێژه‌ به‌ بابه‌ته‌كه‌ بده‌ین و هۆكارو چاره‌سه‌ریه‌كانى (OA) ئه‌ژنۆ بخه‌ینه‌ڕوو:كێن ئه‌وانه‌ى توشى OA ی ئه‌ژنۆ ئه‌بن :(OA) به‌به‌ربڵاوترین نه‌خۆشى جومگه‌ داده‌نرێت، له‌ گه‌نجانیشدا ڕووده‌دات، به‌ڵام زۆرجار له‌و …

درێژە ...

چۆن دەماغ پارێزراوە لە ڤایرۆس و بەکتریا

و: ڕۆژگارئەزانی بۆچی کاتێک نەخۆشەکەویت، بەکتریا و ڤایرۆس ناتوانن بچنە سەر دەماغت؟ چونکە دەماغ پۆشەرێکی پارێزەری هەیە کە پێی ئەوترێت “بەربەستی خوێن لە دەماغدا”، ئەو بەربەستە لە خانە پێکهاتووە، ئەکەوێتە نێوان دەماری خوێن و دەماغ، کە دەماغ دەپارێزێت لە هۆکارەکانی نەخۆشی (بەکتریا و ڤایرۆس و ژەهری دیکە)، کە ڕەنگە بونیان …

درێژە ...