هه‌ینی , كانونی یه‌كه‌م 27 2024

بوون و نه‌بوونى نیعمه‌ت، نیعمه‌ته‌!!

مودریك عه‌لى عارف

له‌وانه‌یه‌ بیركردنه‌وه‌ و تێڕوانین و قسه‌یه‌كى له‌م چه‌شنه‌ى كه‌ به‌نده‌ بڕواى ته‌واوم پێیه‌تى و كردوومه‌ته‌ ناونیشانى ئه‌م كورته‌ نووسینه‌، قبوڵكردنى ئێجگار سه‌خت و دژوار و هه‌نێك جاریش ئه‌سته‌م و جێى مشتومڕ بێت، چۆن و به‌ چ شێوه‌یه‌ك ده‌كرێت بڕوامان وابێت كه‌: (هه‌بوون و نه‌بوونى نیعمه‌ت، نیعمه‌ته‌؟!) مه‌گه‌ر ده‌كرێت بوون و نه‌بوون یه‌ك ئه‌نجام و یه‌ك واتا هه‌ڵگرن؟!
یه‌كێك له‌و ته‌وه‌ره‌ و گۆشه‌ و ڕه‌هه‌ندانه‌ى ژیان و بوون كه‌ زۆرجار به‌شێكى فراوان له‌ بیركردنه‌وه‌ و ڕامان و سه‌رنجدانم له‌ حیكمه‌ته‌كانى خوا داگیر ده‌كات و له‌به‌رده‌م ده‌سه‌ڵاتى خوایانه‌ و حه‌كیمانه‌ى خوادا ڕامده‌گرێت، چه‌ند پرس و بابه‌تگه‌لێكى له‌م چه‌شنه‌یه‌، كه‌ ئایا ده‌كرێت بوون و نه‌بوون هه‌ردووكیان هه‌ر نیعمه‌ت و به‌خشش و خه‌ڵاتى خوابن بۆ مرۆڤه‌كان؟!
ئه‌گه‌رچى ده‌زانم و ته‌واو دڵنیاشم له‌وه‌ى كه‌ بیركردنه‌وه‌ له‌ حیكمه‌تى كاره‌كانى خواى حه‌كیم و كاربه‌جێ شتێكى هه‌روا ساده‌ و ئاسان نیه‌، به‌ڵكو زۆر جاریش ئه‌نجامدار نیه‌ و ناگه‌ینه‌ ئه‌وه‌ى كه‌ بزانین حیكمه‌تى خوا له‌و كاره‌دا چى بوو و بۆچى وابووه‌، بۆیه‌ ده‌توانم بڵێم كه‌ ئه‌گه‌ر بمانه‌وێ په‌ى به‌ حیكمه‌تى كاره‌كانى خوا ببه‌ین له‌ هه‌موو بوار و كارێكدا، ئه‌وا به‌ دڵنیاییه‌وه‌ ناموه‌فه‌ق ده‌بین و ئه‌نجامێكى دروست و دڵخۆشكه‌ر و ئه‌وتۆمان ده‌ست ناكه‌وێت.
بۆ منێكى كه‌م تفاق و ئه‌زموون، كه‌ هه‌نێ جار بیرم له‌م پرس و بابه‌ته‌ گرنگ و قوڵه‌ كردووه‌ته‌وه‌، هێشتا ئه‌وه‌ ساغ نه‌بووه‌ته‌وه‌ كه‌ ئایا نیعمه‌تى هه‌بوونى باوك گرنگتر و به‌چێژتر و پێویستتره‌ له‌ ژیاندا یان دایك و یاخود نه‌بوونى هه‌ردووكیان؟! وه‌ك چۆن نیعمه‌تى هه‌بوونى خوشك و برا پێویستتر و گرنگتره‌ یان نه‌بوونیان؟! یاخود نیعمه‌تى هه‌بوونى منداڵ و هاوسه‌ر پێویستتر و باشتر و گرنگتره‌ یان نه‌بوونى له‌ ژیاندا؟!
واده‌زانم و بڕواى ته‌واوم به‌وه‌ هه‌یه‌ كه‌ -ئه‌ڵبه‌ته‌ پاش ده‌ستگرتن به‌ هۆكاره‌كان و گرتنه‌به‌ر و ئه‌نجامدانى ئه‌وه‌ى كه‌ ئه‌ركى مرۆڤ خۆیه‌تى- مرۆڤ پێویسته‌ به‌ ته‌واوى مانا ته‌سلیم و ڕازى بێت (به‌ڵكو دڵخۆش بێت) به‌وه‌ى كه‌ خوا بۆى بڕیارى داوه‌، حه‌تمه‌ن ئه‌وه‌ خێر و به‌رژه‌وه‌ندى دین و ژین و دونیا و دواڕۆژى تێدایه‌ بۆى، گرنگ ئه‌وه‌یه‌ هه‌بوونى ئه‌م نیعمه‌تانه‌ و نه‌بوونیان له‌ ژیانماندا بكه‌ینه‌ هۆكارى ناسین و نزیك بوونه‌وه‌ى زیاترمان له‌ خوا، كورته‌ى قسه‌ له‌م بابه‌ته‌دا و تاكه‌ كلیلى چاره‌سه‌ر و كردنه‌وه‌ى ئه‌م گرێ كوێره‌یه‌ به‌لاى به‌نده‌وه‌ بریتییه‌ له‌ (ئیمانى قه‌لبى)، یانى به‌ دڵ ئیمانمان به‌وه‌ هه‌بێت كه‌ خوا بڕیارى داوه‌ و ته‌سلیم بین له‌به‌رامبه‌ریدا، له‌وه‌ش زیاتر خۆشحاڵ بین كه‌ خوا قه‌ده‌رێكى له‌و شێوه‌یه‌ى بۆ بڕیار داوین.
لێره‌دا زۆر ناچمه‌ ناو قوڵایى ئه‌م بابه‌ته‌ مه‌عنه‌وى و فره‌ ڕه‌هه‌نده‌وه‌ و نامه‌وێ به‌ درێژكردنه‌وه‌ى ئاڵۆزى بكه‌م، به‌ڵكو ته‌نها به‌ یه‌ك نموونه‌ له‌و نیعمه‌تانه‌ (كه‌ بڕوام وایه‌ بوون و نه‌بوونى هه‌ر نیعمه‌ته‌) ئاماژه‌یه‌كى كورتى بۆ ده‌كه‌م، به‌و هیوایه‌ى په‌یام و مه‌به‌سته‌كه‌م بگه‌یه‌نم، تا خوا ده‌رفه‌ت بدات له‌ كاتێكى دیكه‌دا به‌ درێژى له‌سه‌ر ئه‌م پرس و بابه‌ته‌ بدوێین، یان كه‌سێكى به‌تواناتر و به‌ ئه‌زموونتر ئه‌م بابه‌ته‌ زیاتر ڕوون و شى بكاته‌وه‌.
ئه‌وه‌ى كه‌ منداڵى نیه‌ و خوا له‌و نیعمه‌ته‌ى پێ نه‌به‌خشیوه‌، پێویسته‌ بزانێت ئه‌وه‌ نیعمه‌تى نه‌بوونى منداڵى پێ به‌خشیوه‌!! چۆن؟! ئاخر ئه‌وه‌ى كه‌ نیعمه‌تى منداڵى خه‌ڵات نه‌كراوه‌، ئه‌وا -لانى كه‌م- به‌رده‌وام به‌هۆى نزا و پاڕانه‌وه‌كانیه‌وه‌ بۆ داواكردنى به‌خشینى ئه‌م نیعمه‌ته‌ له‌ خوا نزیك ده‌بێته‌وه‌ و ده‌كه‌وێته‌ ڕاز و نیاز و موحتاجى خۆى و ده‌سه‌ڵاتدارى خواى زیاتر بۆ ده‌رده‌كه‌وێ، ئه‌وه‌ى كه‌ منداڵى نیه‌ ته‌نها و زیاتر خه‌فه‌تى نه‌بوونه‌كه‌یه‌تى، خه‌فه‌تى مه‌حرومبوونیه‌تى له‌ چێژى هه‌بوونى منداڵ، له‌به‌رامبه‌ردا ئه‌وه‌ش كه‌ منداڵى هه‌یه‌ (كچ یان كوڕ) به‌رده‌وام له‌ پاڕانه‌وه‌دایه‌ كه‌ خوا منداڵه‌كانى بپارێزى و ئاگاى لێییان بێت و سالم و ساڵح و عاقڵیان بكات و به‌سود و بێ زیان ده‌رچن.
به‌ڵام جیاوازیه‌ گرنگ و گه‌وره‌كه‌ لێره‌دایه‌: ئه‌و كه‌سه‌ى كه‌ خوا نیعمه‌تى منداڵى پێ به‌خشیوه‌، -وێڕاى ئه‌وه‌ى كه‌ به‌هره‌مه‌نده‌ له‌ خۆشى و سود و چێژه‌كانى ئه‌م نیعمه‌ته‌- به‌رده‌وام له‌ دڵه‌ خورپه‌ و ترس و خه‌م و ناڕه‌حه‌تیدا ده‌ژى، دایك و باوكى ئه‌م منداڵه‌ ڕۆژێك خه‌مى نه‌خۆشى و ناساغییه‌كه‌یه‌تى، ڕۆژێك خه‌مى دوورى و دابڕانى، تاوێك خه‌مى زویربوون و یاخى بوون و سه‌ركه‌ش بوونى، هه‌نێ جاریش خه‌مى ئه‌وه‌ى كه‌ سالم و ساڵح و چاك نه‌بێت و زیانبه‌خش ده‌رچێت، له‌وه‌ش سه‌ختتر هه‌نێ جار سوێى ئازارى بیركردنه‌وه‌ له‌ مه‌رگ و له‌ده‌ستدانى كسپه‌ و قرچه‌ له‌ دڵى هه‌ڵده‌سێنێ و ئۆقره‌ و ئارامى لێ هه‌ڵده‌گرێ و ژیانى لێ تاڵ ده‌كات، ئیتر خۆ خه‌مى جه‌رگ سوتان و مه‌رگى جگه‌رگۆشه‌ به‌ هیچ پێناسه‌ ناكرێ و به‌ هیچى دیكه‌ش به‌راورد ناكرێ.
خه‌ریكه‌ ئه‌م حاڵه‌تانه‌ هه‌نێ جار وا له‌ دایك و باوكى منداڵ ده‌كه‌ن كه‌ چێژ نه‌بات له‌ هه‌بوونى و له‌ززه‌ت له‌م نیعمه‌ت و خه‌ڵاته‌ ئیلاهییه‌ وه‌رنه‌گرێ، ده‌زانن كه‌ هه‌نێ جار یه‌كێك له‌م حاڵه‌ت و هه‌واڵه‌ سه‌ختانه‌ یاخود بینینى نه‌خۆشى و لاوازى منداڵێك ته‌نها بۆ ڕۆژێك یان تاوێك باوك و دایك به‌ ئه‌ندازه‌ى چه‌ندین ساڵ پیر ده‌كات و بڕستى ده‌بڕێ و پرچى دایك سپى و سه‌رو ڕدێنى باوكى سپى سپى ده‌كات؟ ئاشكرایه‌ كه‌سێكیش كه‌ منداڵى نه‌بێ وه‌ك پێویست و زۆر له‌م حاڵه‌تانه‌ تێناگات.
ئێسته‌ ئێوه‌ بڵێن: ئایا بوون و نه‌بوونى نیعمه‌تى منداڵ، هه‌ر نیعمه‌ت نیه‌؟! كه‌ هه‌ندێك به‌ پێدانى خه‌ڵات كراوه‌ و هه‌ندێكیش به‌ پێنه‌دانى؟ ئایا ئه‌وانه‌ى كه‌ منداڵیان نیه‌ ئێسته‌ هه‌ست ناكه‌ن كه‌ خوا نیعمه‌تى نه‌بوونى منداڵى پێ به‌خشیون؟!
ئایا كاتێك كه‌سێك ده‌بینن كه‌ منداڵى هه‌یه‌ و به‌ده‌میه‌وه‌ پێده‌كه‌نێ و گڕوگاڵ و یارى بۆ ده‌كات و دڵخۆشه‌، واده‌زانن ئه‌و كه‌سه‌ له‌ هه‌موو حاڵه‌ته‌كاندا ئاوایه‌ و به‌ كه‌یف و خۆشحاڵه‌؟ قه‌ت گوێتان له‌ ترپه‌ و خورپه‌ى دڵى دایك و باوكێك نه‌بووه‌ له‌ كاتێكدا منداڵه‌كه‌ى ده‌كه‌وێ یان زیانێكى پێ ده‌گات؟ هه‌ستتان به‌ قوڵپى گریان و فرمێسكى قه‌تیس ماوى چاوه‌كانیان نه‌كردووه‌ كاتێك منداڵه‌كه‌یان نه‌خۆش كه‌وتووه‌؟ هه‌ستتان به‌ كسپه‌ و بۆكڕوزى دڵى ئه‌و دایك و باوكانه‌ نه‌كردووه‌ كاتێك هه‌واڵێكى ناخۆشیان پێده‌درێت له‌باره‌ى منداڵه‌كه‌یانه‌وه‌ كه‌ تووشى ڕوداوێكى سه‌خت یان نه‌خۆشییه‌كى گران هاتووه‌؟
دیمه‌نه‌كان زۆرن و نامه‌وێت ببمه‌ مایه‌ى ئازار بۆ كه‌س، هێنده‌ى كه‌ ده‌مه‌وێ ئه‌و په‌یامه‌ بگه‌یه‌نم به‌وانه‌ى كه‌ بێبه‌شن له‌ نیعمه‌تێك بزانن و دڵنیابن كه‌ ئه‌وه‌ خواى میهره‌بان -به‌ لوتفى خۆى- نیعمه‌تى نه‌بوونى ئه‌و نیعمه‌ته‌ى پێ به‌خشیوون، بۆیه‌ پێویسته‌ حه‌مد و شوكرنه‌بژێرى بكه‌ن، چونكه‌ له‌وانه‌یه‌ ئه‌وان به‌رگه‌ى هه‌بوونى ئه‌و نیعمه‌ته‌ نه‌گرن و له‌ ئاست هه‌ڵگرتن و ته‌حه‌مولكردنى ئه‌و به‌رپرسیارێتیه‌دا نه‌بن و بكه‌ونه‌ ئه‌زموون و تاقیكردنه‌وه‌یه‌كى ئێجگار قورس و گرانه‌وه‌.
من ده‌زانم ئه‌وانه‌ى كه‌ بێبه‌شن له‌ نیعمه‌تێك، له‌ خه‌م و ئازار و ناڕه‌حه‌تییه‌كدا ده‌ژین، به‌ڵام دڵنیابن قه‌ت ئازار و خه‌مى ئه‌وان به‌ هێنده‌ى ئه‌وانه‌ نیه‌ كه‌ ئه‌و نیعمه‌ته‌یان هه‌یه‌ و خه‌ڵات كراون و به‌و نیعمه‌ته‌ تاقى ده‌كرێنه‌وه‌، ئیدى نیعمه‌تى منداڵ بێت یان هاوسه‌ر و ماڵ و سامان و خۆشگوزه‌رانى و هتد.. ڕه‌نگه‌ من له‌م بۆچوونه‌شدا هه‌ڵه‌بم و نه‌مپێكابێت، به‌ڵام ئه‌وه‌ بۆچوون و ئه‌زموونێكه‌ بینیومه‌ و بیستوومه‌ و چه‌شتوومه‌.
خوایه‌گیان! هه‌ركامیان باشه‌ بۆمان (نیعمه‌تى بوون، یان نیعمه‌تى نه‌بوون) ئه‌وه‌مان خه‌ڵات بكه‌، نه‌ك ئه‌وه‌ى كه‌ خۆمان ده‌مانه‌وێ.

Check Also

ئالودەبوون بەئینتەرنێت کاریگەری لەسەر گەنجان هۆکارو چارەسەر

‎لاولاو حسێن‎لەدونیای ئەمڕۆدا یەکێک لە کێشەباوەکان کەلەنێو کۆمەڵگە بەگشتی و لەنێو گەنجان بەتایبەتی سەری هەڵداوە …

2 کۆمێنت

  1. From casual fun to serious competition, we’ve got it all! Hawkplay

  2. Thai Ambassador Tanee Sangrat highlighted the four significant occasions celebrated on Thailand’s National Day: the National Day itself, the Birthday Anniversary of His Majesty the Late King Bhumibol Adulyadej the Great, Thailand’s Father’s Day and World Soil Day, which honors the late king’s co평택출장안마ntributions to sustainable soil management and development.

وەڵامێک بنووسە

پۆستی ئەلیکترۆنییەکەت بڵاوناکرێتەوە. خانە پێویستەکان دەستنیشانکراون بە *