پاراسیتامۆل Paracetamol

لاڤان ئیدریس
ى. ده‌رمانساز
پاراسیتامۆل ئه‌و ده‌رمانه‌ى زۆربه‌ى خه‌ڵك پێى ئاشنان و كه‌م تا زۆر به‌كارهێنانه‌كه‌شی ده‌زانن، پاراسیتامۆل ناوه‌ زانستیه‌كه‌ى (Acetaminophen)، كه‌چه‌ندین ناوى بازرگانیشی هه‌یه‌ وه‌ك (پانادۆل، پارازار، پاراستۆل، چه‌ندانى تر…..ئه‌م ده‌رمانه‌ به‌شێوه‌یه‌كى گشتى بۆ كه‌مكردنه‌وه‌ى ئازارو تا به‌كارده‌هێنرێت، پڕ فرۆشترینه‌.
وه‌ هه‌روه‌ها له‌گه‌ل ده‌رمانى تردا ئه‌توانرێت بۆ چاره‌سه‌ركردنى سه‌رما بوون و په‌تاى وه‌رزى به‌كاربهێنرێت، به‌چه‌ندین شیچوه‌ى ده‌رمان هه‌یه ‌(حه‌ب، شروب، ده‌رزى، شاف، له‌زگه‌، حه‌پی هه‌ڵژوونى ناوئاو، قه‌تره‌…) به‌شێوه‌یه‌ك به‌رهه‌م ده‌هێنرێت له‌گه‌ل ته‌مه‌نى نه‌خۆشه‌كه‌دا بگونجێت بۆ نموونه‌، بۆ منداڵانى خوار ته‌مه‌نى 1سال به‌شێوه‌ى (قه‌تره‌و، شاف) بۆ سه‌روو یه‌ك سال به‌شێوه‌ى (شروب) گه‌وره‌كان به‌شێوه‌ى (ده‌رزى و حه‌ب).
پاراسیتامۆل یه‌كێكه‌ له‌ ده‌رمانه‌ هه‌ره‌ سه‌لامه‌ته‌كان به‌مه‌رجێك له‌ژێر چاودێرى و ڕێنمایی پزیشكى ده‌رمانسازدا به‌كاربهێنرێت، قوه‌تى ئه‌م ده‌رمانه‌ به‌ حه‌ب (250ملگم، 325ملگم، 500ملگم، 650ملگم، 1000ملگم) هه‌یه‌، شێوازى به‌كارهینانه‌كه‌ى باشتر وایه‌ دواى نان یه‌ك ده‌نك یان دوو ده‌نك وه‌ربگیرێت، نابێ له‌ ڕۆژێكدا له‌ 4000ملگم زیاتر وه‌ربگیرێت، واته‌ 4 حه‌بی 1000ملگم، چونكه‌ ڕه‌نگه‌ ببێته‌ هۆى ژه‌هراوی بوون و كاریگه‌رى نه‌خوازراوى تر، ئه‌و كه‌سانه‌ى كێشه‌ى گه‌ده‌یان هه‌یه‌ ده‌توانن به‌بێ كێشه‌ به‌كاریبهێنن ئه‌م ده‌رمانه‌، به‌ڵام پسپۆڕان له‌ زانكۆى (ئیدن بێرگ)جه‌ختیان له‌مه‌ كردۆته‌وه‌ كه‌ پاراسیتامۆل هۆكاره‌ بۆ تێكدانى هه‌ماهه‌نگی بنچینه‌یی نێوان خانه‌ دراوسێكانى جگه‌ر، به‌مه‌ش شانه‌كانى جگه‌ر دووچارى تێكشكان ده‌بن ئه‌مه‌ش كاریگه‌رى نێگه‌تیڤى توند ده‌كاته‌ سه‌ر فرمانى دروستى خانه‌كانى جگه‌رو له‌وانه‌شه‌ خانه‌كان له‌ناو بچن.