شه‌ممه‌ , ئازار 25 2023

رۆڵی پارێزەری ئایین لە پاڵپشتی خێزانیدا

نوسینی: پ.ی.د. عالیە فەرەج
پسپۆڕ لە بواری خێزان و جێندەر
ئایین لە سەرجەم كۆمەڵگەكان و بوارە زانستییەكاندا پێگەی بنچینەیی خۆی هەبووە و هەیەتی، بۆیە زیاتر لە ئاڕاستەیەكی زانستی پەسەندكراوە بۆ دیاریكردنی پێگەی ئایین ، لەوانە لە لایەكەوە ئایین بە پێكهاتەیەكی سەرەكی سیستمی كولتوری دانراوە، لە لایەكیترەوە ئایین وەكو سیستمێكی سەربەخۆ لە كۆمەڵگەدا هەژماركراوە، بۆیە گرنگە جەوهەری خودی ئایین و وەزیفەكانی پێش باس لە رۆڵی ئایین لە پاڵشتیكردنی خێزاندا بخرێنەڕوو:
یەكەم: جەوهەری ئایین
بۆ دیراسەكردنی جەوهەری ئایین چەند دەروازەیەك پەیڕەو كراوە، لەوانە، دیراسەكردنی ئایین لە ڕوانگەی بیر‌و باوەڕە ئاینیەكانەوە، بەنمونە لای تایلۆر ئایین بریتییە لە بونی باوەڕ بە بونەوەرە ڕۆحییەكان، لەكاتێكدا تایلۆر دیراسەی كۆمەڵگە سەرەتاییەكانی دەكرد كە ترسیان لە با‌و باپیرە مردووەكانیان زیاتر بوو لە باوەڕیان بە خودا، جەختخستنەسەر باوەڕ لە دیراسەكردنی ئاییندا زۆر جار ڕێگر بووە لە دیراسەكردن‌و تێگەشتن لە لە هەندێك لە بیر‌و باوەڕە نائەوروپییەكان، بە نمونە، دیراسەكردنی بوزییەت.
دیراسەكردنی ئایین لە ڕوانگەی بەجێهێنانی سرووتەكان یان ئەزمونەكانی بەپیرۆز ڕاگرتن‌و هەستكردن بە ترس لە پیرۆز، جارێكیتر داڕشتنی جیاوازی بۆ پێناسەی ئایین بەرهەمهێناوە‌و دۆركایم ئایین دادەنێت بە نەسەقێكی یەكبوو لە بیر‌و باوەڕەكان ‌و كۆمەڵێك پڕاكتیزەكردنی پەیوەست بە شتە پیرۆزەكان، كە لە كۆمەڵێك فەرمان ‌و نەواهیدا ڕەنگدەداتەوە.
دووەم: ئەركی ئایین
ماكس ڤێبەر لەڕوانگەی ئەو ڕۆڵەی كە ئایین دەیگێڕێت لە ژیانی تاكەكاندا، ئایین بە پێداویستیەكی سەرەكی مرۆیی دادەنێت لە گەڵ ڕەچاوكردنی جیاوازی ڕادە‌و سروشتی ئەم پێداویستیە لای تاكەكان بۆ ئایین.
لای بول تلیش ئایین تێگەیشتنە لە ئامانج لە ژیان‌و واتاكانی ‌و تێگەیشتن لە مانای شەڕ ‌و ئەشكەنجە‌و…هتد، ئایین تەفسیر پێشكەشدەكات بۆ كێشەكانی ژیانی ڕۆژانەی تاكەكان ‌و سەرچاوەیە بۆ ستراتیژی زاڵبون بەسەر نائومێدی ‌و خەمۆكیدا، لەمەوە ئایین دیاردەیەكی كۆمەڵایەتییە، كە لە نێو كۆمەڵگادا ڕۆڵی خۆی دەبینێت‌و گەشە دەكات بە كارلێكی لە گەڵ گروپە كۆمەڵایەتییەكان‌و ژیانیان، بۆیە دەتوانرێت باوەڕی تاكەكەس بە بیر‌وباوەڕی دابنرێت ‌و دەركەوتنی كۆمەڵایەتی بۆ ئەم باوەڕەش بە ئایین دابنرێت.
ئایین ڕۆڵی بنەڕەتی لە ئاڕاستەكردنی كۆمەڵگەكاندا هەیە لەسەر ئاستی تاكەكەسەكان و ئاستی خودی كۆمەڵگە، ئەو ڕۆڵە بنەڕەتییە لە چوارچێوەی ئەركە كۆمەڵایەتییەكانی ئایین پێوانەدەكرێت:
1) ئەركی كۆمەڵایەتی ئایین لەسەر ئاستی تاكەكەسەكان

  1. فەراهەمهێنانی ئاسایشی تاكەكەسی و ڕێكخستنی لایەنی هەڵچونی مرۆڤەكان، كە بەهۆكاری بەرجەستەبوونی ئارامی دەروونی مرۆڤەكان دادەنرێت لە كاتی ڕوبەڕووبوونەوەیان بە فشاری دەروونی و شۆك و كارەساتەكان.
  2. ئایین تا ڕادەیەكی زۆر ڕۆڵ دەبینێت لە بەهێزكردنی كەسایەتی تاكەكەسەكان و تەواوكاری ئەنجامدان لە نێوان پێكهاتەكانی كەسایەتییدا، كە لەڕێی پەروەدە و پێگەیاندنی كۆمەڵایەتییەوە دامەزراوە ئاینییەكانی وەكو مزگەوت ڕۆڵی خۆی هەیە لە بەرجەستەبوونی ئاستێك لە تەواوكاری لە كەسایەتییەكاندا.
  3. ئایین یەكێكە لە هۆكارەكانی كۆنترۆڵی كۆمەڵایەتی بۆڕەفتاری تاكەكەسەكان، ئەوەش لە ڕێی كەمكردنەوەی كاریگەری هەڵسەنگاندنی كەسانی دەوروبەر بۆ ڕەفتاری تاكەكەسەكان لە بەرامبەر خواستی تاكەكەسەكان بۆ پابەندبوونی ڕەفتارییان بە بەها ئاینییەكانەوە.
    بۆیە ئایین بە دامەزراوەكانییەوە بە هۆكارێكی كاریگەر دادەنرێت لە بواری كۆنتڕۆڵكردنی ڕەفتاری تاكەكەسەكان، ئەوەش زیاتر ڕووندەبێتەوە لە ڕێی پابەندبوونی پابەندبوانی ئایین بە ڕاوو بۆچونی زانایانی ئاینییەوە سەبارەت بە وردەكارییەكانی ژیانی ڕۆژانەیان.
    2) ئەركی كۆمەڵایەتی ئایین لەسەر ئاستی كۆمەڵگە
    گرنگترین ئەركە كۆمەڵایەتییەكانی لەسەر ئاستی كۆمەڵگە بریتییە لە:
  4. ئایین دادەنرێت بە ڕەگەزێكی سەرەكی پێكهێنەری كۆمەڵگە و دەوڵەتەكان و ئاڕاستەكردنی جوڵەیان و ئاڕاستەكردنی دامەزراوەكانیان، هەروەها ئایین ڕۆڵی سەرەكی دەبینێت لە پێكهێنانی پەیوەندییەكان بەسەرجەم فۆڕمەكانیەوە.
  5. ئایین پاڵپشتی دەكات لە بەها كۆمەڵایەتییە ئیجابییەكان، كە بەپابەندببون بەو بەهایانەوە كۆمەڵگە جێگیر دەبێت، بۆ نموونە بەهای ڕاستگۆیی و كاركردن و بەرپرسیارییەتی و ئازایەتی و هاوكاری و هاوبەندی و …هتد.
  6. ئایین لە ڕێی دامەزراوە جیاوازەكانییەوە هۆكارێكی گرنگە لە ڕێكخستنی كۆمەڵایەتی كۆمەڵگەدا ، لە كاتێكدا ئایین سەرچاوەیەكی گرنگە لە سەرچاوەكانی بڵاوكردنەوەی كولتور و پەروەردە لە نێو چینەكانی كۆمەڵگە، هەروەها پاڵپشتیكردنی هاوبەندی كۆمەڵایەتی و ڕێكخستنی بۆنەكان و كەمكردنەوەی بڵاوبوونەوەی لادان و تاوانەكان و دامەزراوە ئاینییەكان ڕۆڵێكی سەرەكی لە چارەسەركردنی ناكۆكییەكان دەبینن لە نێوان تاكەكەسەكان و گروپەكاندا.
  7. ئایین كاردەكات لە سەر خولقاندنی هاوبەندی كۆمەڵایەتی لە ڕێی چالاكییە ئاینییەكان وبەشداری زۆرینەی كەسەپابەندبووەكان بە ئایینەوە لەو چالاكییانەدا.
  8. ئایین ئاڕاستەی گۆڕانكارییە كۆمەڵایەتییەكان دەكات لە كۆمەڵگەدا، ئەوەش لەڕێی بەرجەستەبوونی ئەو پێوەرانەی كە قەبوڵكردن و قەبوڵنەكردنی گۆڕانكارییەكان لە خۆدەگرێت بە پێی بنەما ئاینییەكان لە ناو كۆمەڵگەدا، هەروەها پابەندبوونی دەسەڵاتی ئیداری و یاسایی دەوڵەت بەو پێوەرانەوە ڕۆڵی زامنكراو بە ئایین دەدات لە بواری ئاڕاستەكردنی گۆڕانكارییە كۆمەڵاتییەكان.
  9. ئایین یارمەتیدەرە بۆكارلێكردنی كۆمەڵایەتی نێوان تاكەكەسەكان، ئەوەش لە ڕێی پابەندكردنی پابەندبووانی ئایین بە ئامادەبوون لە سروتە دەستەكۆییەكان و بۆنە ئاینییەكان و…هتد.
  10. ئایین ئەركی گرێدانی ڕەفتاری كۆمەڵایەتی بە بەها و پێوەر و سیستمە كۆمەڵایەتییە باوەكانی كۆمەڵگە بەجێدەهێنێت، بەوەش كۆنتڕۆڵی كۆمەڵایەتی لە ڕێی چەسپاندنی بەها و پێوەرە كۆمەڵایەتییەكانەوە فەراهەمدێنێت.
  11. ئایین ڕۆڵی سەرەكی لە گەشەپێدانی كۆمەڵایەتی كۆمەڵگەدا دەبینێت لە ڕێی بەهێزكردنی پاڵنەرێتی ناخی تاكەكەسەكان بۆ بەشداریكردن لە پڕۆسەی گەشەپێدانی كۆمەڵایەتی و ئابووری، هەروەها ئایین ڕۆڵی پێكەوەگرێدانی بەهاكۆمەڵایەتییەكان لە ئەستۆدەگرێت لە لایەك و گرێدانی گەشەپێدانی كۆمەڵایەتی و ئابووری لە لایەكیترەوە.
    سێیەم: ئایین و پەروەردەی ئاكاری
    لەبەسەرهاتی پێغەمبەرانەوە” قصص اڵانبیا‌و” تێدەگەین كە یەكێك لە ئەركە سەرەكییەكانی پێغەمبەرانی خوا بریتی بووە لە كاركردن لەسەر پەروەردەی تاكەكەس ‌و بەرجەستەبونی ئەو پەروەردەیە لە واقیعێكی بینراو ‌و هەستپێكراودا بۆ هەریەكە لە تاكەكەس ‌و گروپ ‌و دامەزراوەكان ‌و، تەرجەمەكردنی روانینە قورئانییەكان بۆ بونی مرۆڤ ‌و پەیامی لە ژیانیدا لە ڕێی پڕۆسەی پەروەردەوە‌و، ڕەنگدانەوەی ئەو روانینانە لە وتار‌و ڕەفتار‌و مامەڵەی خودی مرۆڤدا، بۆیە سەنتەربونی تاكەكەس لە پڕۆسەی چاكسازی ‌و ئاوەدانی كۆمەڵگەكان دادەنرێت بە یەكێك لە گرنگترین تایبەتمەندییەكانی روانینە قورئانییەكان، كە راستەوخۆ كاریگەری بووە لە بەسەنتەركردنی پەروەردە و پێگەیاندنی مرۆڤ لە چوارچێوەی خێزاندا.
    پەروەردەكردن كە ئەركی بنچینەیی خێزانە پێناسەدەكرێت بە ئەكتیڤكردنی هەریەكە لە زیهن (عەقڵ)‌و دڵ‌و دەرون‌و جەستەی تاكەكەس، بە مەبەستی هاتنەدی سەروەربونی مرۆڤ لەسەر زەویدا‌و بەدیهێنانی جێنشینی بۆ خوای گەورە.
    پەروەردەكردن بە دواندنی ژیری‌و دەرون‌و ڕۆحی تاكەكەسەكە دەستپێدەكات، كە لە ڕێی شێواز‌و میكانیزمەكانی پەروەردەییەوە كار لەسەر دارشتنی قەناعەت عەقڵییەكان‌و درككردن ‌و هۆشمەندی تاكەكەس ئەنجامدەدرێت، سەرئەنجام ئیڕادەی تاكەكەس ئەكتیڤ دەبێت ‌و دایەنەمۆی گۆڕانكاری كارادەبێت‌و دەبێتە هۆی ئەوەی تاكەكەس خۆویستانە ئاڕاستەی گۆرانكاری لە ناخ ‌و ئاكار‌و ڕەفتار‌و مامەڵەی خۆیدا بكات.
    ئایین لە رێی پەیامە خواییەكانەوە توانیوییەتی رۆڵی سەرەكی ببینێت لە مێژووی مرۆڤایەتییدا لە رێی یە نێوەندكردنی خێزان وەكو نێوەندێكی پێگەیاندن و گەشەپێدانی بوارە سەرەكییەكانی كەسایەتی مرۆڤ و ئەركی پاراستنی مرۆڤ لە رێی خێزانەوە بەدیهاتووە و ئاینیش لە رێی پەیام و رێنماییەكانییەوە پشتگیری تەواوی لە پڕۆسەی پاراستنی مرۆڤ كردووە.
    گشتگیری‌و تەواوكاری لە پەروەردەدا تەنها بە گرێدانی بواری زیهنی(ژیری)‌و دەرونی‌و ڕۆحی‌و جەستەیی كەسی پەروەردەكراو دێتەدی، بەوەش زەمانەتی پێگەیاندنی مرۆڤی كارای خاوەن كاریگەری دەبێتە واقیع، كە بە پشتبەستن بە جەوهەری پەیامە ئاسمانییەكان و ئەزمونە زانستییە زەمینییەكان رۆڵی جێنشینی خوای گەورە دەبینێت.
    بۆ پەروەردەیەكی تەواوكار‌و گشتگیر كەببێتە زەمانی بەرهەمهێنانی سیستەمێكی ئەخلاقی بونیادنەر‌و گەشەپێدەر‌و پارێزەری تاكەكەس ‌و خێزان ‌و گروپ ‌و كۆمەڵگە، قورئانی پیرۆز‌و فەرمودەكانی پێغەمبەریش” درود‌و سەلامی خوای لەسەربێت”بە ڕاشكاوانە پێوەری خاوەن ئاكاری بەرز دەكەنە پێوەری كەسایەتییە كامل‌و كاریگەر‌و كاراكان، قورئان شایەتی بۆ پێغەمبەری خوا دەدا ” درود‌و سەلامی خوای لەسەربێت”: ۆإِنَّكَ ڵعَڵیٰ خُلُقٍ عَڤِیمٍ ﴿٤﴾ القلم
    خودی پێغەمبەریش ” درود‌و سەلامی خوای لەسەربێت” جەختدەكاتەوە لەسەر ئەم پێوەرە ” خیركم خیركم ڵاهله وانا خیركم ڵاهلی”
    خاوەندارێتی بۆ ئاكاری بەرز پێوەرە بۆ تەواو كامڵبونی پڕۆسەی پەروەردەكردن‌و گشتگیری لە بەئامانجكردنی سەرجەم بوارەكانی پەروەردە لە زیهن‌و جەستە‌و دڵ‌و دەرونی‌و گەشتن بە قۆناغی گۆڕانكاری دەرەكی لە كەسایەتی تاكەكەسدا، لە هەمان كاتدا خاوەندارێتی ئاكاری بەرز پێمان دەڵێت گۆڕانكارییەكانی ڕۆحی‌و دەرونی‌و زیهنی تەواوبون‌و هێزی هۆشمەندی تاكەكەسەكەیە بووەتە بەرهەمهێنەری ئاكاری بەرز كە بۆ خۆی پارێزەری سیستمی كۆمەڵأیەتی كۆمەڵگەیە. لەمەوە دەتوانین ئەم هاوكێشەیە دابڕێژین:
    پەروەردەكردنی ( زیهن=عەقڵ +دڵ+ دەرون ) = دەرون ‌و ناخێكی دروست ‌و ئاكارێكی بەرز
    ئاشكرایە كە ئایین بە تایبەتی ئایینی ئیسلام لە چوارچێوەی ئایەتەكانی قورئانی پیرۆز و فەرموودەكانی پێغەمبەر – دروود و سەلامی خوای لەسەربێت- سەرچاوەیەكی بنچینەیی پەروەردەی خێزانییە لە بوارە جیاجیاكاندا و رۆڵی پشتیوانی مەعریفی و زانستی و پارێزەری هەیە بۆ خێزان لە رێی چەسپاندنی بەها مرۆییە باڵاكان لەسەر ئاستی تاكەكەس و گروپ و دامەزراوە و كۆمەڵگە.
    سەرچاوەكان:
  • پێشەكییەك دەربارەی كۆمەڵناسی ئایین، بابەتێكی بڵاونەكراوەیە بۆ دامەزراوەی هەژان بۆ فیكر و مەعنەوییەت ئامادەكراوە، د. عالیە فرج، 2014.
  • علم الاجتماع الدیني، احسان محمد الحسن، دار وائل للنشر، عمان، 2005.
  • علم الاجتماع الدینی الإشكالیات والسیاقات، سابینو أكوافیفا وغنز وباتشی، ترجمة، د. عزالدین عنایة، هیئة أبوظبی للثقافة والتراث، كلمة، 2011.
  • نحو نظریة جدیدة في علم الاجتماع الدیني، د.یوسف شلحت، دار الفارابي، بیروت، 2003.
  • مهدی محمد القصاص، علم الاجتماع الدینی، 2008، مصر
  • رشوان حسین عبدالحمید، الدین والمجتمع، مركز الإسكندریة للكتاب، مصر، 2004
  • سامیە جابر ، علم اجتماع العام، دار النهضة العربیة، 2003، ط1.

Check Also

ئافرەتە زاناكانی كورد
لە نێو لاپەڕەكانی مێژووی ئیسلامدا

عەبدوڵڵا مەلا ئەحمەد، ئەحمەدئاواییئەگەر سەرنجێك لە مێژووی بەرفراوانی ئیسلام بدەین، بە تایبەتی لاپەڕەكانی شەخسیەتناسی و …

149 کۆمێنت

  1. buy avodart 0.5mg online celebrex 200mg generic ondansetron 8mg brand

  2. spironolactone 25mg us buy diflucan generic diflucan 200mg canada

  3. ampicillin brand ampicillin 250mg ca order erythromycin 250mg pill

  4. generic fildena 100mg bimatoprost online robaxin 500mg for sale

  5. order suhagra 50mg order sildenafil 50mg pill order estradiol 1mg sale

  6. lamotrigine usa minipress online order tretinoin sale

  7. order tadalis 10mg generic order tadalafil 20mg order voltaren 100mg without prescription

  8. order generic isotretinoin 20mg order accutane 10mg pills zithromax 250mg tablet

  9. indomethacin 50mg pills terbinafine 250mg us trimox pills

  10. order cialis generic treat ed sildenafil 50mg tablets

  11. order arimidex 1 mg sale new healthy man viagra review sildenafil 100mg sale

  12. cialis 10mg gГ©nГ©rique viagra sans ordonnance en pharmacie viagra 200mg prix

  13. order generic deltasone order prednisone 10mg online cheap cheap sildenafil sale

  14. tadalafil 5mg kaufen generika sildenafil 50mg bestellen sildenafil kaufen für männer

  15. cost accutane 20mg brand amoxicillin where to buy stromectol online

  16. buy doxycycline 100mg online cheap order clomiphene 100mg sale purchase furosemide

  17. order ramipril for sale oral ramipril 5mg oral azelastine 10ml

  18. clonidine 0.1mg brand spiriva for sale order generic tiotropium bromide 9mcg

  19. cheap buspar phenytoin 100 mg sale cost ditropan 5mg

  20. cost terazosin 1mg actos 30mg cheap buy azulfidine 500 mg without prescription

  21. fosamax 70mg canada buy pepcid 20mg sale famotidine 20mg tablet

  22. order benicar 20mg for sale divalproex over the counter order diamox 250mg generic

  23. buy prograf 5mg pill purchase tacrolimus generic buy ursodiol without prescription

  24. order isosorbide 20mg online cheap order imdur 20mg generic buy telmisartan 80mg online

  25. zyban 150 mg oral atomoxetine pill quetiapine brand

  26. molnupiravir 200 mg drug order lansoprazole online prevacid 30mg cheap

  27. buy sertraline 100mg without prescription Buy cheap viagra now overnight delivery for viagra

  28. order salbutamol 100mcg sale sildenafil 20 mg sildenafil citrate

  29. generic cialis 20mg Mail order cialis viagra sildenafil 50mg

  30. cialis in usa order generic pyridium 200mg symmetrel tablet

  31. order revia sale buy revia sale aripiprazole 30mg oral

  32. dapsone 100mg without prescription buy nifedipine 30mg online aceon oral

  33. purchase provera for sale order hydrochlorothiazide generic order periactin for sale

  34. order modafinil 100mg online cheap canadian drugs stromectol how much it cost

  35. fluvoxamine cheap cymbalta 20mg us order glipizide 5mg

  36. generic isotretinoin purchase deltasone online order prednisone 40mg generic

  37. nootropil 800mg uk sildenafil 100mg cheap sildenafil overnight shipping

  38. buy zithromax generic buy azithromycin 250mg pills gabapentin 100mg canada

  39. otc cialis order viagra 100mg pill sildenafil for men

  40. lasix pills buy hydroxychloroquine hydroxychloroquine 200mg oral

  41. tadalafil 10mg over the counter order tadalafil online anafranil brand

  42. buy chloroquine 250mg generic order baricitinib 4mg generic order baricitinib 4mg pill

  43. buy sporanox 100mg for sale brand sporanox 100 mg tindamax 300mg for sale

  44. metformin drug tadalafil 20mg pills canadian cialis online pharmacy

  45. zyprexa 10mg uk buy diovan for sale buy valsartan 160mg sale

  46. oral amlodipine 5mg purchase norvasc online cheap tadalafil price

  47. buy clozapine for sale order decadron decadron order online

  48. order generic sildenafil 50mg sildenafil generic order generic lisinopril 2.5mg

  49. linezolid online buy blackjack vegas free online games play roulette

  50. prilosec over the counter best essay service caesars casino online

  51. buy metoprolol 50mg pill atenolol online buy levitra brand

  52. online assignment writer online casino games real money online casino real money usa

  53. levitra pills vardenafil online order cost of methylprednisolone

  54. purchase essays best essay writing websites viagra 100mg sale

  55. clomid 100mg us clomiphene 50mg pills hollywood casino online

  56. aristocort 4mg oral buy loratadine 10mg generic purchase desloratadine without prescription

  57. dapoxetine 60mg without prescription dapoxetine 60mg pills order synthroid 100mcg generic

  58. cheap tadalafil 10mg purchase sildenafil sale order sildenafil 100mg pill

  59. cheap xenical 120mg diltiazem online order zovirax 800mg brand

  60. buy generic tadalafil 20mg buying cialis cheap clopidogrel 150mg tablet

  61. buy zyloprim 300mg pill allopurinol price order ezetimibe 10mg for sale

  62. buy methotrexate 2.5mg online cheap methotrexate medication oral reglan 20mg

  63. motilium over the counter buy sumycin 500mg for sale order flexeril generic

  64. cost cozaar topamax 100mg drug buy topamax 100mg online

  65. buy baclofen generic toradol 10mg toradol 10mg for sale

  66. buy sumatriptan 50mg sumatriptan order avodart uk

  67. colchicine 0.5mg us online casinos real money casino slots

  68. buy zantac 300mg generic purchase celecoxib without prescription celebrex 100mg price

  69. order tamsulosin 0.4mg pill order zofran sale cheap aldactone 25mg

  70. cialis price costco ciprofloxacin 1000mg uk order cipro 500mg online cheap

  71. cost zocor 20mg finasteride 5mg sale buy proscar 5mg generic

  72. generic flagyl 200mg bactrim over the counter buy bactrim 480mg generic

  73. buy diflucan 200mg pill diflucan 100mg pill viagra pill

  74. keflex for sale online buy cleocin pill generic erythromycin

  75. cialis 10mg ca sildenafil oral cheap sildenafil for sale

  76. buy viagra 100mg online order viagra online cialis 20mg drug

  77. cefuroxime sale order bimatoprost online order robaxin

  78. free poker online online blackjack casino order generic cialis 40mg

  79. order trazodone generic desyrel usa buy sildenafil 50mg for sale

  80. buy real cialis online Orders usually ship within 2 business days

  81. affordable dissertation writing buy cheap essays online stromectol price in india

  82. order sildalis estradiol 2mg ca buy lamictal for sale

  83. order deltasone 20mg online cheap buy deltasone 20mg generic cost amoxil 500mg

  84. cheap viagra 50mg viagra 100mg pills for sale buy tadalafil 5mg without prescription

  85. best play money poker sites play casino cheap cialis sale

  86. purchase zithromax sale buy gabapentin 100mg sale cost neurontin 600mg

  87. Prognostic value of ventricular repolarization prolongation in resistant hypertension a prospective cohort study where to buy priligy in malaysia Jeffrey, USA 2022 05 20 23 38 44

  88. free online slot machines stromectol 6mg cost modafinil for sale online

  89. furosemide 40mg pills buy lasix 100mg pill order hydroxychloroquine 400mg

  90. order tretinoin gel sale order retin online buy avanafil 200mg for sale

  91. I chimed in because I can see me a few months back, at my wits end cialis generic buy

  92. tadalafil uk purchase tadacip pill indomethacin oral

  93. clarithromycin usa order antivert 25 mg pills generic antivert

  94. buy naprosyn 500mg online cheap naproxen us prevacid 15mg over the counter

  95. order spiriva 9mcg for sale hytrin 5mg tablet purchase hytrin without prescription

  96. proventil 100 mcg ca generic albuterol ciprofloxacin ca

  97. pioglitazone 15mg for sale order sildenafil 100mg generic buy sildenafil pill

  98. buy singulair 5mg online cheap buy generic viagra 100mg sildenafil online order

  99. cialis 10mg tablet free spins no deposit required play blackjack casino games online

  100. buy cialis 10mg without prescription causes of ed cialis 5mg uk

  101. online blackjack for real money usa gambling casino online real poker online

  102. ivermectin 6 mg for sale avlosulfon 100mg tablet cost avlosulfon 100mg

  103. best gambling sites blackjack online money blackjack online money

  104. purchase nifedipine online cheap perindopril 8mg generic buy fexofenadine 120mg sale

  105. blackjack online for real money canadian pharmacy online coupon pay for assignments australia

  106. purchase ramipril pills glimepiride 1mg ca etoricoxib online order

  107. thesis website buy leflunomide 10mg online sulfasalazine tablet

  108. doxycycline 200mg price cleocin 150mg canada generic cleocin 150mg

  109. purchase benicar online buy olmesartan pill divalproex 500mg sale

  110. buy asacol pill irbesartan online buy order generic avapro 150mg

  111. temovate price buy temovate sale purchase amiodarone for sale

  112. buy lanoxin 250mg generic order telmisartan sale molnupiravir medication

  113. elard

    Genesis Casino offers some of the bonuses amongst other real money casinos. The bonuses and free spins are available on both desktop and mobile users. Check out this Genesis casino review for more information. Privacy practices may vary, for example, based on the features you use or your age. Learn More you can not use a cellphone at the table. you can excue yourself from one hand and step away from the table. don’t know about slots Learn more about troubleshooting WordPress. Anyone who wants to pay by SMS at a casino (or deposit by phone bill at a casino) needs to choose a mobile payment service. Although there are plenty of options, overall, when it comes to one that can be used at Canadian online casinos, your best bet is to choose between Boku and Payforit.
    https://htanreviews.com/community/profile/keithbaylebridg/
    However, as I had issues with my laptop that had Windows 7 on it. Then again, slot machines have a system and have not taken steps to remedy that yet. Slot machines have a system hard to say, like a Wheel of Fortune or a Wheel of Fortune. You may win the hand correct away, but overall Wild Life is a very solid game and one that will appeal to a wide range of slot players. If you are going to play best slots online, online games casinos the player must also enter the given bonus code. Each of Sealand’s two legs was a tower, you’ll also see scatter symbols and wild symbols. Slot machines have a system erectile dysfunction isn’t always caused by physiological factors, that completely change the way you play. Another way of looking at no deposit offerings is the equivalent of test driving a vehicle. You wouldn’t consider buying a new car without taking it for a ride. Although you won’t be forced to pony up as much money to start playing in an online casino, you will still be putting money up – outside of no deposit deals, of course. It makes good sense to road test the casino and to get the lie of the land before committing further. 

  114. generic amoxil amoxicillin 500mg pills ivermectin 6 mg

  115. buy dapoxetine 60mg generic domperidone buy online order motilium pill

  116. Hi, just required you to know I he added your site to my Google bookmarks due to your layout. But seriously, I believe your internet site has 1 in the freshest theme I??ve came across.Metropol Halı Karaca Halı Öztekin ve Selçuklu Halı Cami Halısı ve Cami Halıları Türkiye’nin En Büyük Cami Halısı Fabrikasıyız…

  117. Thank you for great content. Hello Administ. Metropol Halı Karaca Halı Öztekin ve Selçuklu Halı Cami Halısı ve Cami Halıları Türkiye’nin En Büyük Cami Halısı Fabrikasıyız…

  118. doxycycline 200mg uk medrol buy online methylprednisolone 4 mg for sale

  119. pepcid buy online cheap pepcid 40mg mirtazapine 30mg for sale

  120. After all, what a great site and informative posts, I will upload inbound link – bookmark this web site? Regards, Reader. Metropol Halı Karaca Halı Öztekin ve Selçuklu Halı Cami Halısı ve Cami Halıları Türkiye’nin En Büyük Cami Halısı Fabrikasıyız…

  121. tadacip 20mg tablet order tadalafil online brand trimox 500mg

  122. tricor 160mg uk tricor 200mg ca sildenafil 100mg generic

  123. order nexium 40mg pill order biaxin 250mg sale furosemide 40mg pill

  124. Hello! I could have sworn I’ve been to this blog before but after browsing through some of the post I realized it’s new to me. Metropol Halı Karaca Halı Öztekin ve Selçuklu Halı Cami Halısı ve Cami Halıları Türkiye’nin En Büyük Cami Halısı Fabrikasıyız…

  125. I really love to read such an excellent article. Helpful article. Hello Administ . Metropol Halı Karaca Halı Öztekin ve Selçuklu Halı Cami Halısı ve Cami Halıları Türkiye’nin En Büyük Cami Halısı Fabrikasıyız…

  126. Nice article inspiring thanks. Hello Administ . Metropol Halı Karaca Halı Öztekin ve Selçuklu Halı Cami Halısı ve Cami Halıları Türkiye’nin En Büyük Cami Halısı Fabrikasıyız…

  127. buy cialis 10mg Cialis online store cheap sildenafil 50mg

  128. buy minocin 100mg pill buy hytrin 5mg sale brand terazosin

  129. overnight delivery for cialis best place to buy ed pills online causes of ed

  130. Everything is very open and very clear explanation of issues. was truly information. Onwin , Onwin Giriş , Onwin Güncel Giriş , Onwin Yeni Adres , onwin

  131. Hi, just required you to know I he added your site to my Google bookmarks due to your layout. But seriously, I believe your internet site has 1 in the freshest theme I??ve came across. Onwin , Onwin Giriş , Onwin Güncel Giriş , Onwin Yeni Adres , onwin

  132. order metformin 1000mg pills glucophage 500mg pills order tamoxifen 10mg sale

  133. clomid sale order atorvastatin 20mg pill prednisolone 20mg pills

  134. prednisone 10mg cost order accutane 20mg online order amoxil 1000mg pill

  135. accutane price buy ampicillin pills buy ampicillin 250mg

  136. fildena 50mg oral pregabalin medication propecia 5mg generic

  137. ivermectin for humans buy ed pill deltasone 20mg tablet

  138. order ondansetron 8mg online cheap buy generic ondansetron 8mg trimethoprim generic

  139. generic accutane 20mg amoxil sale buy zithromax without prescription

  140. Thank you great post. Hello Administ . Hacklink , Hacklink panel , Hacklink al Hacklink panel

  141. Hi, just required you to know I he added your site to my Google bookmarks due to your layout. But seriously, I believe your internet site has 1 in the freshest theme I??ve came across.onwin

  142. I really love to read such an excellent article. Helpful article. Hello Administ .

  143. I really love to read such an excellent article. Helpful article. Hello Administ .

  144. Everything is very open and very clear explanation of issues. was truly information.

  145. albuterol cheap buy synthroid tablets amoxiclav sale

  146. prednisolone 5mg generic cost prednisolone 40mg brand furosemide

  147. modafinil pills cheap zestril 5mg lopressor cheap

  148. best website to get essays best website to buy essays essay writers wanted

وەڵامێک بنووسە

پۆستی ئەلکترۆنیکەت بڵاو ناکرێتەوە . خانە پێویستەکان دەستنیشانکراون بە *