وه‌رگێڕانی: كه‌تان خادیمی
ئه‌و باوكی نه‌بوو، له‌گه‌ڵ دایكی و خوشك و براكانیدا ئه‌ژیا، ڕه‌وشت به‌رز و هاتووچۆی مزگه‌وتی ئه‌كرد، زۆر چاكه‌كار بوو به‌رامبه‌ر به‌دایكی، ناوو شۆره‌تێكی باشی له‌ناو خه‌ڵكدا و ڕێزلێگیراوی نێو هاوڕێكانی بوو، له كاره‌كه‌یدا سه‌ركه‌وتوو مووچه‌یه‌كی باشی هه‌بوو پیاوێكی بێ عه‌یب بوو.
ڕۆژێك ده‌ورووبه‌ر ناونیشانی كچێكیان بۆ هه‌ڵدا، كه زۆر جوانه‌و به‌ڕه‌وشته، خوشك و براكانی وتیان ئه‌گه‌ر ئه‌مه له ده‌ست بده‌یت ژیانت فه‌وتاوه، خێرا بچۆره خوازبێنی له‌گه‌ڵ خێزانی ئێمه‌دا زۆر گونجاوه، سیفه‌ته باشه‌كانی هه‌ر له خۆت ئه‌كه‌ن، كه‌وته بیركردنه‌وه چی بكات و له كوێوه ده‌ست پێبكات، خوشكه‌كانی قسه‌یان له گه‌ڵ كچه‌كه‌دا كردبوو، وتبووی باوكم زۆر زه‌حمه‌ته قایلكردنی. وای پێباشبوو كۆمه‌ڵێك پیاو ماقووڵ بنێرنه لای، كوڕه‌كه چووه لای ئیمامو خه‌تیبی مزگه‌وت وتی: مامۆستا تۆ چاك من ئه‌ناسیت ئه‌مه‌وێت نیوه‌كه‌ی تری ئیمانه‌كه‌م ته‌واو بكه‌م، كچی فڵانه كه‌سه ئه‌یناسیت، ئه‌و پیاوه ڕێز له تۆ ئه‌گرێت تۆش له‌م گه‌ڕه‌كه قسه‌ت به هه‌ند وه‌رده‌گیرێت، به‌شكه‌م ببیته وه‌سڵی خێر. وتی: سه‌رچاو كوڕم پیرۆزت بێت ئه‌وه دانێ بۆ خۆم، خه‌مت نه‌بێت رۆژی هه‌ینی دوای نوێژ قسه‌ی له‌گه‌ڵ ئه‌كه‌م.
باوکی کچەکەی بانگ كردوو وتی: تۆ موحه‌مه‌د ئه‌ناسیت. باوكی كچه‌كه وتی: ئه‌ی چۆن نایناسم كوڕی چاكه‌و واو وایه. مامۆستاكه وتی: ده‌ئه‌یه‌وێت ببێته كوڕت و بێته داوای كچه‌كه‌ت، له‌ناكاو ڕوخساری تێكچوو وتی: چۆن؟ كێ؟ ئای…یه‌ی…ئه‌و …ئه‌و نزیكبێته‌وه له خێزانه‌كه‌مان ..نا نه‌وه‌ڵا من كچی ناده‌مێ . مامۆستاكه پێیوت: بۆ نایكه‌یته كوڕت؟ ئه‌و كوڕێكی چاكه و كه‌سێكی له خواترس و حه‌ڵاڵخۆره‌و نوێژخوێنه‌و به‌ڕه‌وشته، بۆ ده‌ست ئه‌نێیت به ڕوویه‌وه له‌مه چاكتر له ده‌رگای ماڵتان نادات.
وتی: مامۆستا ئه‌زانیت ئه‌مه كوڕی كێیه؟ ئه‌ی هاوار ئه‌زانیت باپیری ئه‌م كوڕه كێ بوو؟! وتی: نه‌وه‌ڵا كێ بوو؟ وتی: باپیری له لادێدا كه‌ری ئه‌فرۆشت پێیان ئه‌وت كه‌رفرۆش. ماڵت ئاوابێت مامۆستا من هی ئه‌وه‌م كچ بده‌م به خێزانی وا…
مامۆستاكه وتی: ئیشه‌كه‌ی چ عه‌یبه‌یه‌كی تیابووه بۆخاتری خوا، وتی: تكایه باسی ئه‌م بابه‌ته له گه‌ڵ من مه‌كه، ئه‌گه‌ر بابه‌تێكی ترت لایه له خزمه‌تتام . سبه‌ی رۆژ خه‌ڵكی ئه‌ڵێت كچی داوه به خێزانی كه‌رفرۆشه‌كان. وتی: جا ئه‌م كوڕه چ تاوانێكی كردووه، ئێستا سه‌رده‌مێكی تره تیایدا ئه‌ژی. زۆری وت و نه‌یبیست، وتی: قسه یه‌كه‌و نایكه‌م به دوو كچ ناده‌م به خێزانی كه‌رفرۆشان. ئیمامی مزگه‌وته‌كه دوای نوێژی عه‌سر وه‌ڵامی موحه‌مه‌دی دایه‌وه كه له‌به‌ر ئه‌م هۆكاره ده‌ستیان ناوه به‌ڕوویه‌وه، ده‌ستی گوشی و وتی: ئه‌م پیاوه زۆر كه‌له ڕه‌قه قه‌ناعه‌ت ناكات ئایا تۆ تا ئێستاش هه‌ر له سه‌ر ڕای خۆتی؟ وتی: به‌ڵێ، دڵم چۆته سه‌ر ئه‌م كچه، ئیمامی مزگه‌وته‌كه وتی: كێ ئه‌ناسیت لای ئه‌و خاتری بگرێت و قسه‌ی بڕوات، وتی: مامۆستا برایه‌كی به‌ته‌مه‌نی هه‌یه زۆر به گوێی ئه‌كات، ئه‌گه‌ر ئه‌و پێی بڵێ دڵنیام به گوێی ئه‌كات. ئیمامه‌كه وتی: كێشه نیه ماڵه‌كه‌ی له كوێیه ئه‌رۆینه لای. وتی: له فڵانه شوێنه سه‌عات و نیوێك دوور بوو. ئیمامه‌كه وتی: سبه‌ینێ دوای نوێژی عه‌سر ئه‌كه‌وینه ڕێ و ناوی خوای گه‌وره‌ی لێبێنین. له مزگه‌وتی دوای نوێژی عه‌سر به‌ڕێكه‌وتن. بۆ نوێژی مه‌غریب چوونه ئه‌و مزگه‌وته‌ی كه مامی كچه‌كه نوێژی تیا ئه‌نجامئه‌دا. پیاوێكی به‌ته‌مه‌ن نوێژی سونه‌تی ئه‌كرد، پاشان دانیشت زیكری ئه‌خوێند ئه‌مانیش به دیاریه‌وه وه‌ستان، ڕۆشتنه لای و ته‌وقه‌یان له گه‌ڵ كردوو، ئه‌م مامۆستا ئایینیه كێبێت وا به گه‌رمی مه‌رحه‌بایی ئه‌كات به زمانێكی زۆر شیرینه‌وه هه‌ردووكی بردنه ماڵه‌وه.
مامۆستاكه كوڕه گه‌نجه‌كه‌ی پیًَناساند وتی ئه‌وه فڵانه كه‌سه. وتی: چاك ئه‌یناسم ..ئه‌ی ..هو وووو. ئیمامه‌كه وتی: چیه ئه‌یناسیت؟ وتی: ئه‌ی چۆن نایناسم باپیریشی ئه‌ناسم، له لادێكه‌ماندا كه‌ری ئه‌فرۆشت باوه‌ڕت هه‌بێت هه‌رچی كه‌ری لادێكه و ده‌ره‌وه‌ی لادێكه بوو ئه‌م ئه‌یهێنان و ئه‌یفرۆشتن. له دواییشدا هه‌ر به ناوی خۆیه‌وه ناویان ئه‌نان ئه‌یانوت كه‌ره‌كه‌ی فڵانه كه‌س هێ یییی زه‌مانه.
جاری واهه‌بوو بۆ ده‌وڵه‌مه‌نده‌كان له دووره‌وه ئه‌یهێنان و تایبه‌ت بوو.
ئیمامی مزگه‌وته‌كه له‌به‌رخۆیه‌وه وتی: لا حول ولا قوة الا باالله ، كاك حاجی تۆ واز له‌و بابه‌ته بێنه ئێمه ئێستاهاتووین بۆ لات داواكاریه‌كمان هه‌یه، كه‌سێك هه‌یه قسه‌ی خێری تۆ كاریگه‌ری ئه‌بێت له‌سه‌ری. ئه‌م كوڕه‌مان نوێژخوێن و كارو پیشه‌ی باشی هه‌یه خوازبێنیه‌ك هه‌یه قسه‌ی تیا بكه. وتی : به‌سه‌ر چاوان به‌مه‌رجێك نه‌زانێت كه باپیری كه‌رفرۆش بووه، ئه‌گه‌ر به پیشه‌ی باپیری بزانێت كچمان ناده‌نێ. خوا حافیزیان كردوو وتیان دێینه‌وه بۆ لات، نوێژی عیشایان كردوو ڕۆشتن، ئیمامی مزگه‌وته‌كه وتی: كوڕم ئه‌مه باوك و ئه‌مه مام، به گوێم بكه ئه‌م خێزانه به كه‌ڵكی تۆ نایه‌ن، ماشه‌ڵا تۆ كوڕێكی به ڕه‌وشت و ڕوو به‌خوایت، ئه‌م قسه هیچانه چیه ئه‌یانكه‌ن باپیری واو وا…نه‌بڕایه‌وه. واز بێنه با خۆم كچی چاكت بۆ بدۆزمه‌وه. پیاوێك له مزگه‌وت ئاگای له كێشه‌كه‌یان بوو وتی: من پیاوێك ئه‌ناسم ئه‌توانێت كار بكاته سه‌ر هه‌ردووكیان و به گوێی ئه‌كه‌ن. من ئه‌و كه‌سه‌تان پێئه‌ناسێنم حاجی فڵانی بازرگان، كه بارهه‌ڵگرو كۆمپانیای هه‌ن. ئه‌وان له لای ئه‌م كاریان هه‌یه، دڵنیابن قسه قسه‌ی ئه‌م پیاوه‌یه، بڕۆنه لای حاجی وابزانن كاره‌كه‌تان سه‌ریگرتووه. موحه‌مه‌دیان بانگكردوو وتیان : وه‌ره فڵانه كه‌س ئه‌ناسیت، وتی: جاكه‌س هه‌یه بازرگانی وا گه‌وره نه‌ناسێت. ئیمامه‌كه وتی: ئه‌ڕۆینه سه‌ردانی دوا هه‌وڵی خۆمان ئه‌ده‌ین، به‌شكه‌م قه‌ناعه‌تیان پێبكات. هه‌رسێكیان به یه‌كه‌وه ڕۆشتن به‌ره‌و ماڵی حاجی بازرگان.
ئه‌مسه‌رو ئه‌وسه‌ری باخچه‌و حه‌وشه‌یان دیار نه‌بوو، گه‌راجی ئۆتۆمبێله‌كانیان به‌جۆره‌ها ئۆتۆمبێل ڕاگیرابوون ئه‌وان له كۆشكدا ئه‌ژیان. به ڕێزه‌وه پێشوازیان لێكردن و به گه‌رمی به‌خێرهاتنیان لێكردن. ئیمامی مزگه‌وته‌كه ده‌ستی به قسه‌كردن كرد وتی: ئه‌م كوڕه‌مان كه كه‌سێكی باشه‌و خاوه‌نی هه‌رچی ڕه‌وشتی جوانه‌و هه‌مووان لێی ڕازین. سه‌ره‌تای گه‌نجیه‌تی خۆشه‌ویستی لای ئه‌هلی مزگه‌وته. كوڕێكی له خواترس و نمووونه‌ییه. حاجی بازرگان وتی: كوڕی كێیت؟ وتی: فڵانی كوڕی فڵانم. كابرا خێرا باپیری ناسیه‌وه و وتی: باپیرت ئه‌ناسم، به‌خوا باپیرت كاسپیه‌كی حه‌ڵاڵی ئه‌كرد، ماڵی پڕ له میوان بوو یارمه‌تی هه‌ژارو نه‌داری ئه‌دا، به خوا ئه‌مه‌ی من پێی گه‌شتووم له دوای خوای گه‌وره له باپیرته‌وه‌یه، به‌رده‌وام یارمه‌تی باوكمی ئه‌دا. پیاوێكی قوربانیده‌رو ڕه‌نجده‌ر بوو، به‌و كارو پیشه شه‌ره‌فمه‌ندانه‌یه‌ی باوكت و پوره‌كانتی به‌خێو ئه‌كردن، نه‌ك ئه‌وان نه‌وه‌یه‌كی پێگه‌یاندن یاخوا ڕه‌حمه‌تی لێبێت. زۆر وه‌سف و سه‌نای باپیری كرد. دواجار ئیمامی مزگه‌وته‌كه وتی: كاك حاجی ئه‌م كوڕه چۆته خوازبێنی كچی فڵانه كه‌س كه تۆ ئه‌یناسیت؟
وتی: به‌ڵێ چۆن نایناسم؟
ئیمامه‌كه وتی: كچی ناده‌نێ، ئه‌ڵێن تۆ باپیرت ئه‌وه كاسپی بووه ، ئینجا داوا له جه‌نابت ئه‌كه‌م قسه‌یه‌كی خێری تیا بكه‌یت به‌شكه‌م دڵیان نه‌رم بێت.
پیاوه بازرگانه‌كه وتی: ئه‌سڵه‌ن تۆ به هه‌ڵه چوویته به‌رده‌رگایان، ئه‌وه‌ی سووكایه‌تی به ئه‌ژدادوو باپیرت ئه‌كات هه‌قه قه‌ت نزیك نه‌بیته‌وه لێیان، به‌خوا ئه‌وه‌ی خۆی له خه‌ڵكی به‌زیاتر بزانێت مه‌حاڵه به‌خته‌وه‌ربیت له‌گه‌ڵیاندا من ئه‌م جۆره كه‌سانه له ژیانی خۆمدا ده‌كه‌مه ده‌ره‌وه، بۆ هه‌چ كارێك ئه‌ڵێن من له خزمه‌تانم به‌ڵام بۆ ئه‌وه‌ی بچمه به‌رده‌رگای ئه‌مانه ببورن ناتوانم، داواكردنی كچی ئه‌وانه مه‌حاڵه، به‌ڵام بۆ كچه‌كانی خۆم و كوڕه‌زاكانم هیچ قسه‌یه‌كم نیه، بۆیه داوات لێئه‌كه‌م نه‌چیته به‌رده‌رگای ئه‌مانه ئه‌م و ئه‌و ڕاسپێریت تا ڕازیبن به تۆو كاسبی باپیرت ئه‌مه چ قسه‌یه‌كه كوڕم.
پاش گه‌ڕانه‌وه كوڕه چیرۆكی ئه‌م حاجیه بازرگانه‌ی بۆ دایكی و خوشكه‌كانی گێڕایه‌وه، هه‌موویان ڕازیبوون كه كچی ئه‌و داوا بكات. هه‌ر بۆیه جارێكی تر ڕۆشتنه‌وه ماڵیان وتیان: جه‌نابتان قسه‌یه‌كتان كرد ئایا ئێسته‌ش له‌سه‌ر ئه‌و بۆچوونه‌تانن؟ وتی: من هه‌ر شتێكم وت هه‌ر ئه‌وه‌یه، ئه‌وه‌سێ كچی خۆم و سیانی كوڕه‌كه‌شم بابێت به شه‌رعی بیانبینێت په‌نجه بخاته سه‌ر هه‌چكامێكیان و كچه‌كه ڕازیبێت پیرۆزی بێت، ئه‌ویش بچووكترینی هه‌ڵبژارد، كابرای بازرگان شایی و زه‌ماوه‌ندێكی بۆ ڕێكخست كه‌س نه‌مابوو بانگهێشتنامه‌ی پێنه‌گات هه‌تا ئه‌و دوو برایه‌ش هاتبوون كه گاڵته‌یان به پیشه‌ی باپیری ئه‌هات، سه‌یر بوو به‌لایانه‌وه ئه‌م بازرگانه گه‌وره‌یه كچی داوه به‌م كوڕه! به حه‌په‌ساویه‌وه له خه‌ڵكیان ئه‌ڕوانی.
