شه‌ممه‌ , ته‌مموز 27 2024

یادێکی مامۆستای کۆچکردووی کوردستانی ڕۆژهەڵات لە ئەڵمانیا

وەفا ئیبراهیم

پرۆفیسۆری لاوی هەورامان و مامۆستای زانکۆی ئێرفورتی ئەڵمان، دوکتور سۆرەیا خودامورادی، ساڵی 1977 لە گوندی (خانێگە)ی خەنگە، لە قەزای پاوە لە بنەماڵەیەکی سۆفی و ئایینی لەدایک بووە، لە هەموو قۆناغەکانی خوێندنیدا تا تاقیکردنەوەی وەرگرتنی نیشتمانی، نایاب بووە، پاشان لە ئیلاهیاتی ئیسلامی/خوێندنی بەراوردکاریی ئایینەکان و عیرفانەکان، زانکۆی تاران وەرگیراوە، پاشان بڕوانامەی ماستەر لە عیرفانی ئیسلامی لە تاران وەرگرتووە .
دوای ئەوە توانیان بڕوانامەی دکتۆرا لە بواری خوێندنی ئایینی/خوێندنی ئیسلامی لە زانکۆی ئێرفۆرت لە ئەڵمانیا بەدەست بهێنێت.
پاشان بە هاوبەشی لە زانکۆی بۆن لە ئەڵمانیا و سۆربۆن لە فەرەنسا بەردەوام بووە لە خوێندنی پۆست دکتۆرا. مامۆستا و توێژەری باڵا بووە لە یەکێک لە باشترین زانکۆکانی ئەڵمانیا. دوکتور سۆرەیا خودامورادی زۆر بە باشی ڕێزی لە پرەنسیپی هاوبەشکردنی زانیاری گرت و بە ئاشکرا هەموو زانیاریەکانی خۆی لەگەڵ کەسانی تردا بەشکرد. ئەو زۆر بە کەرامەت بوو هەرگیز ناوچە و زێدی خۆی لە ئەوروپا لەبیر نەکرد و هەمیشە پابەند بوو بە بنەما ئەخلاقییەکان و، پرەنسیپە ئایینی و کولتوورییەکانی ناوچەکەی.

-کەسایەتیەکی زۆر خاکی و دڵ فراوان بوو ڕێزی لە هەموو بیرۆکە و مەزهەبەکانی ئایینی دەگرت، بەداخەوە لە چەند ساڵی ڕابردوودا تووشی شێرپەنجە بوو لەکاتێکدا کە چەندین لێکۆڵینەوەی تەواونەکراوی بەدەستەوەبوو. ماوەیەکی زۆر لەگەڵ ئەم نەخۆشییە کوشندەیە لە ململانەێکی سەختدا بوو . لە کۆتاییدا له یەکێک لە نەخۆشخانەکانی ئەڵمانیا کۆچیدوایی کرد .
ڕۆحی شاد بێت و یادی بە نرخ بێت.

  • گۆشەیەک لە چالاکییە زانستی و کولتوورییەکانی بریتیبوون.
  • پرۆفیسۆری زانکۆی ئێرفۆرتی ئەڵمانیا لە بەشی ئایینەکان و عیرفانییەت
  • وەرگێڕی زمانی ئەڵمانی بۆ دامەزراوەکانی وەک Dziekonski Übersetzungen و Cengiz-Umbreit.
    -نوسەری کتێبی “چاکسازییە سۆفیگەرییەکان لە سەدەی ١٨ی باشووری ئاسیا: لێکۆڵینەوەیەکی کەیس لە خواجە میرد دەهلی (١٧٥٨-١٧٢١)، ئەڵمانیا – بەرلین: ٢٠١٩”.
    -نوسەری چەندین بابەتی ISI لە گۆڤارە نێودەوڵەتییە بەناوبانگەکانی بواری ئایینەکان و کارلێکی ئایینی و سۆفی.
    -میوانداری کۆنفرانسی نێودەوڵەتی “زانست و فەلسەفەی زانکۆی بۆن لە ئەڵمانیا”.
  • ئەندامی توێژینەوە، “حەزرەت محمد لە ئاوێنەی کۆمەڵگەکەیدا لە سەرەتای ئیسلامی مۆدێرن و مۆدێرن” بە بەڕێوەبردنی زانکۆی ڕۆهر بۆچۆم.

-توێژەری پۆست دکتۆرا لە زانکۆی بۆن و زانکۆی سۆربۆن نۆڤێل لە فەرەنسا. پڕۆژەی “پەرسۆ-ئیندیکا: ڕاپرسییەکی شیکاریی کارەکانی فارسی لەسەر نەریتە فێربووەکانی هیندستان”، کە لەلایەن دەزگای نیشتمانی توێژینەوەی فەرەنسا (ANR) و دامەزراوەی توێژینەوەی ئەڵمانی (DFG) پشتگیری دەکرێت.
-زانای باڵای پێغەمبەری ئیسلام لە ئاوێنەی کۆمەڵگەکەیدا لە ئیسلامی مۆدێرن و سەرەتاییدا، کە لەلایەن زانکۆی ڕوهر بۆچۆم و سەنتەری توێژینەوەی تورکی و عوسمانی و بەڵکان و سەنتەری نیشتمانی بۆ لێکۆڵینەوەی زانستی لە پاریس ڕێکخرابوو.

  • یەکێک لە بەڕێوەبەرانی کۆنفرانسی نێودەوڵەتی “سەردەمی سوڵتانییەت و سەرەتای ئیمپراتۆریەتی موغەکان”، زانکۆی دەهلی، هیندستان
    -توێژەری باڵای کۆمەڵەی ئاینی نێوان زانستەکان (IFR)، ئێرفۆرت، ئەڵمانیا
    وتاردەرانی کۆنفرانسە نێودەوڵەتی و نێوان زانکۆکان لە وڵاتانی وەک ئەڵمانیا، فەرەنسا، مەغریب، تاران و هتد.
    -توێژەر، ئینسایکلۆپیدیای ئیسلام، تاران، ئێران
  • مامۆستا لە زانکۆی کوردستان لە شاری سنە لە ئێران

ڕێزلێنان و سکۆلەرشیپەکان:
-سکۆلەرشیپی پۆست دکتۆرای پێرسۆ-ئیندیکا، ئەڵمانیا-فەرەنسا
سکۆلەرشیپی STIBET، خزمەتگوزاری ئاڵوگۆڕی ئەکادیمی ئەڵمانی (DAAD)،
– سکۆلەرشیپی دکتۆرا لە کۆمەڵەی نێوان زانستەکانی ئایین لە ئەڵمانیا
-سکۆلەرشیپی پەیمانگای ئیمام بۆ خوێندکارانی ماستەر، تاران
– پلەی دوو لە تاقیکردنەوەی ماستەری نیشتمانی لە بواری خوێندنی ئایینی
ئەندامێتی لە کۆمەڵە ئەکادیمییەکان:
– ئەندامی کۆمەڵەی توێژینەوەی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستی ئەڵمانیا بۆ توێژینەوە و بەڵگەنامەسازی هاوچەرخ (DAVO)، ئەڵمانیا
– ئەکادیمیای ئاینی ئەمریکی، ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا
– کۆمەڵگەی موحیدین ابن عەرەبی، ئینگلتەرا و ئەمریکا
– کۆمەڵەی زانستی عیرفانی ئیسلامی ئێران
– کۆمەڵەی خوێندکارانی پێشووی ئینستیتیوتی توێژینەوەی ئیمام، ئێران

بێجگە لە زمانی کوردی شارەزاییێکی تەواوی لەم زمانانەی خوارەوە هەوو :
( ئینگلیزی، ئەڵمانی،فەرەنسا،عەرەبی،ئوردو
دەری،فارسی)
سەرچاوە / د.ئیسماعیل شەمس
بنیات دائرەی المعارف اسلامی
گروە نواندیشی دینی

Check Also

زیرەکی دەستکرد و داهاتوو (زمان)

محمد ئاواتبەشی چوارەمتوانراوە زیرەکی دەستکرد نزیک بکرێتەوە لە زیرەکی مرۆڤ.بەڵێ لە خودی دەمارە خانەوە نزیک …