پێنجشەممە , ئه‌یلول 11 2025

یادێکی مامۆستای کۆچکردووی کوردستانی ڕۆژهەڵات لە ئەڵمانیا

وەفا ئیبراهیم

پرۆفیسۆری لاوی هەورامان و مامۆستای زانکۆی ئێرفورتی ئەڵمان، دوکتور سۆرەیا خودامورادی، ساڵی 1977 لە گوندی (خانێگە)ی خەنگە، لە قەزای پاوە لە بنەماڵەیەکی سۆفی و ئایینی لەدایک بووە، لە هەموو قۆناغەکانی خوێندنیدا تا تاقیکردنەوەی وەرگرتنی نیشتمانی، نایاب بووە، پاشان لە ئیلاهیاتی ئیسلامی/خوێندنی بەراوردکاریی ئایینەکان و عیرفانەکان، زانکۆی تاران وەرگیراوە، پاشان بڕوانامەی ماستەر لە عیرفانی ئیسلامی لە تاران وەرگرتووە .
دوای ئەوە توانیان بڕوانامەی دکتۆرا لە بواری خوێندنی ئایینی/خوێندنی ئیسلامی لە زانکۆی ئێرفۆرت لە ئەڵمانیا بەدەست بهێنێت.
پاشان بە هاوبەشی لە زانکۆی بۆن لە ئەڵمانیا و سۆربۆن لە فەرەنسا بەردەوام بووە لە خوێندنی پۆست دکتۆرا. مامۆستا و توێژەری باڵا بووە لە یەکێک لە باشترین زانکۆکانی ئەڵمانیا. دوکتور سۆرەیا خودامورادی زۆر بە باشی ڕێزی لە پرەنسیپی هاوبەشکردنی زانیاری گرت و بە ئاشکرا هەموو زانیاریەکانی خۆی لەگەڵ کەسانی تردا بەشکرد. ئەو زۆر بە کەرامەت بوو هەرگیز ناوچە و زێدی خۆی لە ئەوروپا لەبیر نەکرد و هەمیشە پابەند بوو بە بنەما ئەخلاقییەکان و، پرەنسیپە ئایینی و کولتوورییەکانی ناوچەکەی.

-کەسایەتیەکی زۆر خاکی و دڵ فراوان بوو ڕێزی لە هەموو بیرۆکە و مەزهەبەکانی ئایینی دەگرت، بەداخەوە لە چەند ساڵی ڕابردوودا تووشی شێرپەنجە بوو لەکاتێکدا کە چەندین لێکۆڵینەوەی تەواونەکراوی بەدەستەوەبوو. ماوەیەکی زۆر لەگەڵ ئەم نەخۆشییە کوشندەیە لە ململانەێکی سەختدا بوو . لە کۆتاییدا له یەکێک لە نەخۆشخانەکانی ئەڵمانیا کۆچیدوایی کرد .
ڕۆحی شاد بێت و یادی بە نرخ بێت.

  • گۆشەیەک لە چالاکییە زانستی و کولتوورییەکانی بریتیبوون.
  • پرۆفیسۆری زانکۆی ئێرفۆرتی ئەڵمانیا لە بەشی ئایینەکان و عیرفانییەت
  • وەرگێڕی زمانی ئەڵمانی بۆ دامەزراوەکانی وەک Dziekonski Übersetzungen و Cengiz-Umbreit.
    -نوسەری کتێبی “چاکسازییە سۆفیگەرییەکان لە سەدەی ١٨ی باشووری ئاسیا: لێکۆڵینەوەیەکی کەیس لە خواجە میرد دەهلی (١٧٥٨-١٧٢١)، ئەڵمانیا – بەرلین: ٢٠١٩”.
    -نوسەری چەندین بابەتی ISI لە گۆڤارە نێودەوڵەتییە بەناوبانگەکانی بواری ئایینەکان و کارلێکی ئایینی و سۆفی.
    -میوانداری کۆنفرانسی نێودەوڵەتی “زانست و فەلسەفەی زانکۆی بۆن لە ئەڵمانیا”.
  • ئەندامی توێژینەوە، “حەزرەت محمد لە ئاوێنەی کۆمەڵگەکەیدا لە سەرەتای ئیسلامی مۆدێرن و مۆدێرن” بە بەڕێوەبردنی زانکۆی ڕۆهر بۆچۆم.

-توێژەری پۆست دکتۆرا لە زانکۆی بۆن و زانکۆی سۆربۆن نۆڤێل لە فەرەنسا. پڕۆژەی “پەرسۆ-ئیندیکا: ڕاپرسییەکی شیکاریی کارەکانی فارسی لەسەر نەریتە فێربووەکانی هیندستان”، کە لەلایەن دەزگای نیشتمانی توێژینەوەی فەرەنسا (ANR) و دامەزراوەی توێژینەوەی ئەڵمانی (DFG) پشتگیری دەکرێت.
-زانای باڵای پێغەمبەری ئیسلام لە ئاوێنەی کۆمەڵگەکەیدا لە ئیسلامی مۆدێرن و سەرەتاییدا، کە لەلایەن زانکۆی ڕوهر بۆچۆم و سەنتەری توێژینەوەی تورکی و عوسمانی و بەڵکان و سەنتەری نیشتمانی بۆ لێکۆڵینەوەی زانستی لە پاریس ڕێکخرابوو.

  • یەکێک لە بەڕێوەبەرانی کۆنفرانسی نێودەوڵەتی “سەردەمی سوڵتانییەت و سەرەتای ئیمپراتۆریەتی موغەکان”، زانکۆی دەهلی، هیندستان
    -توێژەری باڵای کۆمەڵەی ئاینی نێوان زانستەکان (IFR)، ئێرفۆرت، ئەڵمانیا
    وتاردەرانی کۆنفرانسە نێودەوڵەتی و نێوان زانکۆکان لە وڵاتانی وەک ئەڵمانیا، فەرەنسا، مەغریب، تاران و هتد.
    -توێژەر، ئینسایکلۆپیدیای ئیسلام، تاران، ئێران
  • مامۆستا لە زانکۆی کوردستان لە شاری سنە لە ئێران

ڕێزلێنان و سکۆلەرشیپەکان:
-سکۆلەرشیپی پۆست دکتۆرای پێرسۆ-ئیندیکا، ئەڵمانیا-فەرەنسا
سکۆلەرشیپی STIBET، خزمەتگوزاری ئاڵوگۆڕی ئەکادیمی ئەڵمانی (DAAD)،
– سکۆلەرشیپی دکتۆرا لە کۆمەڵەی نێوان زانستەکانی ئایین لە ئەڵمانیا
-سکۆلەرشیپی پەیمانگای ئیمام بۆ خوێندکارانی ماستەر، تاران
– پلەی دوو لە تاقیکردنەوەی ماستەری نیشتمانی لە بواری خوێندنی ئایینی
ئەندامێتی لە کۆمەڵە ئەکادیمییەکان:
– ئەندامی کۆمەڵەی توێژینەوەی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستی ئەڵمانیا بۆ توێژینەوە و بەڵگەنامەسازی هاوچەرخ (DAVO)، ئەڵمانیا
– ئەکادیمیای ئاینی ئەمریکی، ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا
– کۆمەڵگەی موحیدین ابن عەرەبی، ئینگلتەرا و ئەمریکا
– کۆمەڵەی زانستی عیرفانی ئیسلامی ئێران
– کۆمەڵەی خوێندکارانی پێشووی ئینستیتیوتی توێژینەوەی ئیمام، ئێران

بێجگە لە زمانی کوردی شارەزاییێکی تەواوی لەم زمانانەی خوارەوە هەوو :
( ئینگلیزی، ئەڵمانی،فەرەنسا،عەرەبی،ئوردو
دەری،فارسی)
سەرچاوە / د.ئیسماعیل شەمس
بنیات دائرەی المعارف اسلامی
گروە نواندیشی دینی

Check Also

هەرگەلێک ئافرەت پێشەوای بێت، سەرکەوتوو نابێت!

د. هەتاو حەمە صالح  یەکێکی تر لەو فەرموودانەی لەسەر پرسی ئافرەتاندا مایەی مشتومڕە، بریتییە لەوەی گوایا …