شاگوڵ یاسین
بەیاننامەیەکی پیشەیی سەبارەت بە گشتگیریی منداڵانی خاوەن پێداویستی تایبەت لە سیستەمی پەروەردەدا…
وەک پسپۆڕێک لە بواری پەروەردەی تایبەتدا، پێمان وایە جێگەی نیگەرانیی پیشەیی و ئەکادیمییە کە ڕێنماییەکانی ئەم دواییەی وەزارەتی پەروەردە داوای دوورخستنەوەی منداڵانی خاوەن پێداویستی تایبەت دەکەن، کە سوود مەندنابن لە چالاکییە پەروەردەییە بەکۆمەڵەکان و، ژینگە گشتییەکانی قوتابخانە. ئەوانەش کە حاڵەتەکانی وەک (ئۆتیزم، داون سیندرۆم، فرەجوڵە، و هەموو ئەو حاڵەتانەی تریش کە بە هۆی گرفت لە گەشەسەندنی دەمارەییەوە دروست دەبن) .
هەرچەندە ئەمە لەوانەیە وەک ڕێکارێکی پارێزگاریکردن یان ڕێکخستن پێشان بدرێت، بەڵام سیاسەتێکی لەم جۆرە مەترسیی ئەوەی هەیە کە ئەو دیدگە کۆنانە بچەسپێنێتەوە کە جیاوازی وەک کەمایەتی سەیر دەکەن نەک وەک هەمەجۆریی.
پەروەردەی گشتگیر تەنها ڕەوتێکی پەروەردەیی نییە، بەڵکو مافێکی بنەڕەتیی مرۆڤە و لە ڕێککەوتننامە نێودەوڵەتییەکانیدا چەسپاوە . دوورخستنەوەی منداڵان لە ڕەوتی سەرەکیی پەروەردە، مافی بەشداریکردنی یەکسان، کارلێکی کۆمەڵایەتی، و گەشەی هەمەلایەنەیان لێ زەوت دەکات.
توێژینەوەکان بەردەوام ئەوەیان سەلماندووە کە ژینگە گشتگیرەکان نەک تەنها سوودیان بۆ منداڵانی خاوەن پێداویستی تایبەت هەیە، بەڵکو سوودی بۆ خوێندکاری ئاسایش هەیە، چونکە هەستی هاوسۆزی، هاریکاری، و تێگەیشتنێکی قووڵتر بۆ جیاوازییەکانی مرۆڤ پەروەردە دەکات. لە بەرامبەردا دوورخستنەوە بەشدارە لە چەواشەکاری و پەراوێزخستن و زیانگەیاندن بە دەروونی منداڵەکان و خێزانەکانیان .
لەبری دوورخستنەوە، پێویستە سیاسەتە پەروەردەییەکانمان لە پێشینەی کارەکانی ئەمانەدا بێت:
١-دیزاینی گشتگیر بۆ فێربوون (UDL) کە هەموو فێرخوازان لەخۆبگرێت.
٢- تیمی پشتیوانی تایبەتمەند لەناو قوتابخانە سەرەکییەکان.
٣- بنیاتنانی توانا بۆ مامۆستایان بۆ تێگەیشتن و پشتگیریکردنی فێرخوازە هەمەچەشنەکان.
٤- هاوکاری لەگەڵ خێزانەکان و کۆمەڵگەکان بۆ دڵنیابوون لە پشتیوانی بەردەوام.
پێویستە ئەوەمان لەبیر بێت کە پەروەردە بریتی نییە لە هەڵبژاردنی (بەتواناترین) قوتابیان، بەڵکو بریتییە لە تواناداركردنی هەر منداڵێک بۆ گەیشتن بە لوتکەی تواناکانی بە شکۆ و یەکسانییەوە. هەر هەنگاوێک بەرەودواوە لە جێبەجێکردنی پەروەردەی گشتگیر، نەک تەنها پێچەوانەی دەیان ساڵ پێشکەوتنی پەروەردەیی جیهانییە، بەڵکو خیانەتکردنە لە بەرپرسیارێتیی بەکۆمەڵمان بۆ دروستکردنی کۆمەڵگەیەکی دادپەروەر و مرۆڤدۆست.
با گشتگیری هەڵبژێرین نەک وەک ئیمتیازێک، بەڵکو وەک بنەما.
